8 VỤ ÁN DẢI BĂNG LỐM ĐỐM

Khi xem lại những ghi chép của mình về hơn bảy mươi vụ án mà tôi đã có dịp chứng kiến phương pháp làm việc của Sherlock Holmes trong suốt tám năm qua, tôi nhận thấy có nhiều trường hợp bi thảm, một số vụ hài hước, và vô số vụ kỳ quặc – nhưng không có vụ nào là tầm thường. Bởi lẽ, làm việc vì niềm đam mê nghề nghiệp hơn là vì tiền bạc, Holmes luôn từ chối tham gia vào bất kỳ cuộc điều tra nào không mang yếu tố dị thường, thậm chí là kỳ dị.

Trong tất cả những vụ án đa dạng ấy, tôi không thể nhớ vụ nào có những nét kỳ lạ hơn vụ liên quan đến gia đình Roylott ở Stoke Moran, Surrey. Sự việc xảy ra vào thời kỳ đầu khi tôi còn sống chung với Holmes tại căn hộ trên phố Baker. Lẽ ra tôi đã có thể công bố câu chuyện này sớm hơn, nhưng lúc đó tôi đã đưa ra lời hứa giữ bí mật, và chỉ đến tháng trước, khi người phụ nữ liên quan qua đời, tôi mới được giải tỏa khỏi lời hứa ấy. Giờ đây, có lẽ đã đến lúc sự thật nên được tiết lộ, bởi tôi biết chắc rằng những lời đồn đại về cái chết của Bác sĩ Grimesby Roylott đã khiến sự việc trở nên ghê rợn hơn cả thực tế.

Vào một buổi sáng đầu tháng Tư năm 1883, khi tôi vừa tỉnh giấc, tôi thấy Sherlock Holmes đã ăn mặc chỉnh tề đứng bên giường tôi. Vốn là người thường dậy muộn, nên khi chiếc đồng hồ trên lò sưởi mới chỉ điểm hơn bảy giờ một chút, tôi chớp mắt nhìn anh với vẻ ngạc nhiên xen lẫn chút bực bội – bởi bản thân tôi vốn là người rất quý trọng giờ giấc.

“Thành thật xin lỗi vì đã đánh thức anh, Watson,” Holmes nói, “nhưng sáng nay mọi người đều bị đánh thức cả. Bà Hudson đã bị tôi làm phiền, bà ấy càu nhàu với tôi, và giờ thì tôi đến đánh thức anh.”

“Thế có chuyện gì vậy – có cháy à?”

“Không, một vị khách. Dường như có một cô gái trẻ đã đến trong trạng thái vô cùng kích động, và cô ấy nhất quyết đòi gặp tôi. Hiện giờ cô ấy đang chờ trong phòng khách. Này Watson, khi những cô gái trẻ dám đi lang thang khắp thành phố lớn vào giờ này, và dám đánh thức những người đang ngủ say, tôi dám chắc đó phải là chuyện cực kỳ khẩn cấp mà họ cần phải nói. Nếu đây là một vụ án thú vị, tôi tin chắc anh sẽ muốn theo dõi ngay từ đầu. Vì thế tôi nghĩ mình nên gọi anh dậy để cho anh cơ hội này.”

“Bạn thân mến, tôi sẽ không bỏ lỡ việc này vì bất cứ điều gì.”

Đối với tôi, không có niềm vui nào lớn hơn việc được chứng kiến Holmes xử lý các vụ án, chiêm ngưỡng những suy luận thần tốc, nhanh như chớp nhưng luôn dựa trên nền tảng lập luận vững chắc mà anh dùng để giải quyết những vấn đề được đặt ra. Tôi vội vàng mặc quần áo và chỉ vài phút sau đã sẵn sàng cùng người bạn của mình đi xuống phòng khách. Một quý cô mặc đồ đen, khuôn mặt được che kín bằng mạng, đang ngồi bên cửa sổ liền đứng dậy khi chúng tôi bước vào.

“Chào buổi sáng, thưa cô,” Holmes nói với giọng điệu vui vẻ. “Tôi là Sherlock Holmes. Đây là người bạn thân thiết kiêm đồng nghiệp của tôi, Bác sĩ Watson. Trước mặt anh ấy, cô có thể nói chuyện thoải mái như với tôi vậy. À! Tôi rất mừng khi thấy bà Hudson đã tử tế nhóm lửa sẵn rồi. Mời cô lại gần lò sưởi, tôi sẽ gọi cho cô một tách cà phê nóng, bởi tôi thấy cô đang run lên kìa.”

“Không phải vì lạnh mà tôi run rẩy,” người phụ nữ nói bằng giọng khẽ, dịch chuyển chỗ ngồi theo lời mời.

“Thế thì là gì?”

“Là sợ hãi, thưa ông Holmes. Là khiếp đảm.”

Cô ta kéo tấm mạng che mặt lên khi nói, và chúng tôi có thể thấy rõ cô đang trong tình trạng bồn chồn đáng thương, gương mặt nhợt nhạt xám xịt, với đôi mắt hoảng loạn bất an, tựa như mắt của thú rừng bị truy đuổi. Dáng vẻ và đường nét cô thuộc về người phụ nữ ba mươi, nhưng mái tóc đã điểm bạc sớm, cùng vẻ mặt tiều tụy héo hon. Sherlock Holmes lướt nhìn cô bằng ánh mắt nhanh nhạy, thâu tóm mọi chi tiết.

“Xin cô đừng sợ,” anh nhẹ nhàng nói, nghiêng người về phía trước và khẽ vỗ lên cánh tay cô. “Chúng tôi chắc chắn sẽ sớm làm sáng tỏ mọi chuyện, tôi không hề nghi ngờ điều đó. Cô đã đến đây bằng chuyến tàu sáng nay, tôi đã nhận thấy điều ấy.”

“Thế ngài biết tôi sao?”

“Không, nhưng tôi trông thấy nửa tấm vé tàu khứ hồi còn lại trong lòng bàn tay chiếc găng tay trái của cô. Hẳn cô đã lên đường từ rất sớm, và đã đi một quãng đường dài bằng xe ngựa kéo, trên những con đường lầy lội, trước khi tới nhà ga.”

Người phụ nữ giật mình, đôi mắt mở to đầy kinh ngạc nhìn chằm chằm vào người bạn của tôi.

“Chẳng có gì bí ẩn ở đây cả, thưa cô,” anh mỉm cười nói. “Tay áo trái áo khoác của cô bị bắn bẩn ít nhất bảy vết bùn. Những vết bùn ấy còn rất mới. Chẳng có phương tiện nào ngoài xe ngựa kéo có thể bắn bùn theo cách ấy, và chỉ khi cô ngồi bên trái người đánh xe.”

“Dù cách giải thích của ông là gì, ông đã hoàn toàn đúng,” cô ấy nói. “Tôi rời khỏi nhà trước sáu giờ, tới Leatherhead lúc hơn hai mươi phút, rồi bắt chuyến tàu sớm nhất về Waterloo. Thưa ông, tôi không thể chịu đựng thêm áp lực này nữa; tôi sẽ phát điên nếu mọi chuyện cứ tiếp diễn như thế. Tôi chẳng có ai để trông cậy – không một ai, ngoại trừ một người duy nhất quan tâm đến tôi, nhưng người ấy, tội nghiệp thay, cũng chẳng giúp được gì nhiều. Tôi đã nghe dông ông, thưa Holmes; tôi biết đến ông qua bà Farintosh – người mà ông đã ra tay cứu giúp khi bà ấy lâm vào hoàn cảnh ngặt nghèo nhất. Chính từ bà ấy mà tôi có được địa chỉ của ông. Ôi, thưa ông, liệu ngài có thể giúp đỡ tôi, dù chỉ là chiếu rọi một tia sáng nhỏ xuyên qua màn đêm dày đặc đang bủa vây lấy tôi? Hiện giờ tôi không có khả năng trả công cho sự giúp đỡ của ông, nhưng trong một tháng hoặc sáu tuần nữa tôi sẽ kết hôn, nắm quyền tự chủ tài chính, và khi ấy ít nhất ông sẽ thấy tôi không phải kẻ vô ơn.”

Holmes quay trở lại bàn làm việc, mở khóa ngăn kéo, lấy ra một cuốn sổ tay ghi chép các vụ án và lật giở từng trang.

“Farintosh,” anh lẩm bẩm. “À đúng rồi, tôi nhớ vụ này rồi; có liên quan đến chiếc vương miện ngọc opal. Tôi nghĩ chuyện này xảy ra trước thời của anh, Watson thân mến.” Rồi anh quay sang người phụ nữ, giọng điệu trang trọng: “Thưa cô, tôi xin khẳng định sẽ dành cho vụ việc của cô sự quan tâm chu đáo như đã từng làm với trường hợp của người bạn cô. Về thù lao, nghề nghiệp của tôi chính là phần thưởng quý giá nhất; tuy nhiên cô hoàn toàn có thể chi trả bất kỳ khoản phí tổn nào phát sinh, vào thời điểm nào thuận tiện nhất cho cô. Giờ thì, tôi mong cô có thể kể lại cho chúng tôi nghe mọi chi tiết có thể giúp chúng tôi làm sáng tỏ vấn đề này.”

“Ôi!” vị khách của chúng tôi thốt lên, “điều kinh khủng nhất trong hoàn cảnh của tôi chính là nỗi sợ hãi mơ hồ này, và những nghi ngờ của tôi lại dựa vào những chi tiết nhỏ nhặt đến mức người khác có thể xem là tầm thường. Ngay cả người mà tôi có quyền tìm đến để xin giúp đỡ và lời khuyên cũng coi mọi điều tôi kể như những ý nghĩ viển vông của một phụ nữ yếu đuối. Anh ta không nói thẳng, nhưng tôi có thể nhận ra điều đó qua những lời an ủi xã giao và ánh mắt né tránh của anh ấy. Nhưng tôi đã nghe nói, thưa ông Holmes, rằng ông có thể nhìn thấu những điều xấu xa phức tạp nhất ẩn sâu trong lòng người. Xin ông hãy chỉ cho tôi cách vượt qua những hiểm nguy đang vây quanh tôi.”

“Tôi đang lắng nghe, thưa cô.”

“Tên tôi là Helen Stoner, hiện đang sống cùng cha dượng – người cuối cùng còn sót lại của một trong những dòng họ Saxon cổ xưa nhất nước Anh, gia tộc Roylott ở Stoke Moran, nằm ở vùng biên giới phía tây Surrey.”

Holmes khẽ gật đầu. “Cái tên ấy tôi nghe quen,” anh nói.

“-

Gia đình chúng tôi từng thuộc hàng giàu có bậc nhất nước Anh, với điền trang trải dài qua biên giới tới Berkshire phía bắc và Hampshire phía tây. Thế nhưng suốt thế kỷ trước, bốn đời thừa kế liên tiếp đều phóng túng hoang phí, và sự suy vong của dòng họ cuối cùng đã hoàn tất dưới tay một tay cờ bạc thời Nhiếp chính. Chẳng còn lại gì ngoài vài mẫu đất cùng ngôi nhà cổ hai trăm năm tuổi, bản thân nó cũng đang bị đè nặng bởi món nợ thế chấp khổng lồ. Vị gia chủ cuối cùng sống lay lắt trong cảnh quý tộc nghèo khổ thảm hại; riêng người con trai độc nhất của cụ – tức cha dượng tôi – nhận thức được hoàn cảnh mới, đã nhận tiền trợ cấp từ người thân để theo học y khoa rồi sang Calcutta. Ở đó, nhờ năng lực chuyên môn và ý chí sắt đá, ông đã gây dựng được phòng khám đồ sộ. Song trong cơn thịnh nộ vì mất cắp, ông đã đánh chết người quản gia bản xứ, suýt nữa phải lĩnh án tử. Cuối cùng ông phải chịu án tù dài ngày rồi trở về nước Anh với tâm hồn chán chường tuyệt vọng.

Khi còn ở Ấn Độ, Bác sĩ Roylott đã cưới mẹ tôi, bà Stoner, một góa phụ trẻ của Thiếu tướng Stoner thuộc Pháo binh Bengal. Chị Julia và tôi là hai chị em sinh đôi, lúc ấy mới lên hai khi mẹ tôi đi bước nữa. Mẹ tôi có một gia tài kha khá – ít nhất cũng ngàn bảng Anh mỗi năm – và bà đã giao trọn số tiền ấy cho Bác sĩ Roylott quản lý với điều kiện ông phải trích một khoản trợ cấp hằng năm cho mỗi chúng tôi khi kết hôn. Vừa về tới nước Anh, mẹ tôi đã qua đời trong một vụ tai nạn xe lửa gần Crewe vào tám năm trước. Sau đó, Bác sĩ Roylott từ bỏ ý định mở phòng khám ở London, đưa hai chị em tôi về sống tại dinh thự cổ của gia đình ở Stoke Moran. Số tiền mẹ để lại đủ chu cấp mọi nhu cầu, và tưởng chừng chẳng có gì có thể ngăn cản hạnh phúc của chúng tôi.

Thế nhưng một sự thay đổi kinh khủng đã diễn ra với cha dượng chúng tôi vào khoảng thời gian ấy. Thay vì kết giao và thăm viếng láng giềng như trước – những người ban đầu đã vô cùng vui mừng khi thấy một người thuộc dòng họ Roylott của Stoke Moran trở về ngôi nhà gia tộc – ông bắt đầu khép kín mình trong nhà và hiếm khi bước ra ngoài, trừ những lần gây gổ dữ dội với bất kỳ ai vô tình cản đường. Tính khí bạo lực gần như điên loạn vốn là đặc điểm di truyền của những người đàn ông trong gia đình, và với cha dượng tôi, tôi tin điều đó càng trở nên trầm trọng hơn do thời gian dài ông sống ở vùng nhiệt đới. Một chuỗi những vụ ẩu đả nhục nhã đã xảy ra, trong đó có hai vụ phải đưa ra tòa án cảnh sát, cho đến khi ông trở thành nỗi khiếp sợ của cả làng. Người ta sẽ vội vã tránh xa mỗi khi ông xuất hiện, bởi ông là người có sức mạnh phi thường và hoàn toàn không thể kiềm chế được những cơn thịnh nộ của mình.

Tuần trước, ông ta đã ném người thợ rèn trong vùng qua lan can xuống một con suối, và chỉ bằng cách dốc hết số tiền tôi có thể gom góp được mà tôi mới tránh được một vụ tai tiếng công khai khác. Ông ta chẳng có bạn bè nào ngoài những kẻ du mục Gypsy lang thang, và ông ta cho phép bọn họ dựng trại trên mảnh đất đầy bụi gai cuối cùng còn sót lại của điền trang gia đình. Để đáp lại, ông ta nhận sự hiếu khách trong những chiếc lều của họ, thậm chí có khi còn phiêu bạt cùng bọn họ suốt cả tuần liền. Ông ta còn có mối đam mê kỳ lạ với những loài thú Ấn Độ do một người buôn bán gửi đến, và hiện nay trong trang viên của ông ta có một con báo gêpa cùng một con khỉ đầu chó tự do chạy nhảy khắp nơi, khiến dân làng khiếp sợ chúng chẳng kém gì ông chủ của chúng.

Ông có thể tưởng tượng qua những lời tôi kể rằng chị gái tội nghiệp Julia của tôi và tôi chẳng có mấy niềm vui trong đời. Chẳng có người giúp việc nào chịu ở lại với hai chị em chúng tôi, suốt thời gian dài chúng tôi tự làm hết mọi việc nhà. Chị ấy mới ba mươi tuổi khi qua đời, vậy mà tóc đã điểm bạc, y như mái tóc của tôi bây giờ.”

“Thế là chị cô đã mất rồi ư?”

“Chị ấy qua đời tròn hai năm trước, và tôi muốn kể cho ông nghe về cái chết của chị. Ông có thể hiểu rằng, với cuộc sống như tôi vừa miêu tả, chúng tôi hiếm khi có dịp gặp gỡ những người cùng tuổi và địa vị. Duy chỉ có người dì của chúng tôi, cô Honoria Westphail – em gái độc thân của mẹ tôi sống gần Harrow, thỉnh thoảng cho phép chúng tôi đến thăm trong thời gian ngắn. Vào Giáng sinh hai năm trước, Julia đã đến đó và gặp một thiếu tá thủy quân lục chiến đã nghỉ hưu hưởng nửa lương, người mà chị đính hôn sau đó. Cha dượng tôi biết chuyện đính hôn khi chị trở về và không phản đối hôn sự; thế nhưng chưa đầy hai tuần trước ngày cưới định sẵn, biến cố kinh hoàng đã cướp đi người bạn đồng hành duy nhất của đời tôi.”

Sherlock Holmes ngả người ra ghế bành, nhắm nghiền mắt và chìm đầu vào chiếc gối, nhưng giờ đây anh khẽ hé mi mắt, ánh nhìn lướt qua vị khách đang ngồi đối diện.

“Xin hãy kể tỉ mỉ từng chi tiết,” anh lên tiếng.

“Tôi có thể thuật lại dễ dàng, bởi mọi sự việc xảy ra trong khoảnh khắc kinh hoàng ấy đều in sâu vào trí nhớ tôi. Như tôi đã nói, dãy nhà chính rất cổ kính, hiện chỉ còn một dãy phòng đang có người ở. Những phòng ngủ trong dãy này nằm ở tầng trệt, còn phòng khách thì tập trung ở khu trung tâm tòa nhà. Trong số các phòng ngủ, căn đầu tiên thuộc về Bác sĩ Roylott, căn thứ hai là của chị gái tôi, và căn thứ ba là phòng của tôi. Chúng không thông nhau, nhưng tất cả đều mở ra cùng một hành lang. Tôi trình bày như thế đã rõ ràng chưa?”

“Rất rõ ràng.”

“-

Cửa sổ của cả ba phòng đều hướng ra bãi cỏ. Trong đêm định mệnh ấy, Bác sĩ Roylott đã vào phòng từ sớm, dù chúng tôi biết ông ta chưa đi ngủ, bởi chị gái tôi bị làm phiền bởi mùi xì gà Ấn Độ đặc trưng mà ông thường hút. Vì thế, chị rời phòng mình sang phòng tôi, ngồi nói chuyện một lúc về hôn lễ sắp tới của chị. Khi đồng hồ điểm mười một giờ, chị đứng dậy định đi, nhưng lại dừng ở cửa, ngoảnh lại nhìn tôi.

“Nói chị nghe, Helen này,” chị hỏi, “em có bao giờ nghe thấy tiếng huýt sáo giữa đêm khuya không?”

“Chưa bao giờ,” tôi đáp.

“Em nghĩ em không thể tự huýt sáo trong lúc ngủ, phải không?”

“Dĩ nhiên là không. Nhưng sao chị lại hỏi thế?”

“Bởi mấy đêm gần đây, cứ vào khoảng ba giờ sáng là chị lại nghe rõ mồn một tiếng huýt sáo nhỏ. Giấc ngủ của chị vốn chập chờn, nên tiếng động ấy cứ đánh thức chị dậy. Chị chẳng thể xác định được nó phát ra từ đâu – có khi từ phòng bên cạnh, cũng có thể từ ngoài bãi cỏ. Nên chị mới hỏi thử xem em có nghe thấy không.”

“Không, em chưa nghe bao giờ. Chắc do lũ gypsy đáng ghét đang trú trong rừng cây kia thôi.”

“Cũng có lẽ. Nhưng nếu tiếng huýt ấy vang lên từ bãi cỏ, chị thắc mắc sao em lại không nghe thấy nhỉ.”

“À, nhưng em ngủ say hơn chị đấy.”

“Thôi, dẫu sao cũng chẳng quan trọng gì mấy.” Chị khẽ mỉm cười nhìn tôi, rồi đóng cửa phòng tôi lại. Chỉ lát sau, tôi đã nghe thấy tiếng chìa khóa của chị xoay trong ổ khóa.

-”

“Quả thế,” Holmes lên tiếng. “Cô có thói quen khóa cửa phòng mình mỗi đêm không?”

“Luôn luôn như vậy.”

“Vì lý do gì?”

“Tôi tưởng mình đã kể với ngài rằng Bác sĩ có nuôi một con báo gấm và một con vượn. Chúng tôi chẳng bao giờ cảm thấy an toàn nếu không khóa cửa phòng cẩn thận.”

“Hiểu rồi. Mời cô tiếp tục câu chuyện.”

“Đêm hôm ấy tôi không sao chợp mắt được. Một linh cảm mơ hồ về điều chẳng lành cứ ám ảnh lấy tôi. Như ông còn nhớ, chị gái tôi và tôi là chị em sinh đôi, và ông hẳn hiểu mối liên kết vô hình giữa hai tâm hồn gắn bó ấy nhạy cảm đến nhường nào.

Đó là một đêm kinh hoàng. Gió gào thét bên ngoài, mưa như trút nước đập lộp bộp vào khung cửa sổ. Bỗng nhiên, xuyên qua tiếng gầm rú của bão tố, vang lên tiếng thét kinh hoàng của một người phụ nữ. Tôi nhận ra ngay đó là giọng chị gái mình. Tôi vùng dậy khỏi giường, vội quấn chiếc khăn choàng quanh người rồi lao ra hành lang. Khi mở cửa phòng, tôi dường như nghe thấy tiếng huýt sáo nhỏ – giống như chị gái từng miêu tả – và lát sau là âm thanh kim loại va đập, như có vật gì bằng sắt rơi mạnh xuống đất.

Khi tôi chạy dọc hành lang, cánh cửa phòng chị đã mở khóa và từ từ xoay trên bản lề. Tôi đờ đẫn nhìn vào khoảng tối mờ ảo đằng sau cánh cửa, lòng đầy kinh hãi không biết điều gì sẽ hiện ra. Dưới ánh đèn hành lang leo lét, tôi thấy chị gái xuất hiện trước ngưỡng cửa, mặt mày tái mét vì khiếp sợ, hai tay giơ ra như cầu cứu, thân hình đảo lảo như kẻ say rượu. Tôi vội chạy tới đỡ lấy chị, nhưng ngay lúc ấy đầu gối chị bỗng khuỵu xuống, cả người chị đổ gục xuống sàn. Chị vật vã như đang chịu nỗi đau tột cùng, tay chân giãy giụa dữ dội. Thoạt tiên tôi tưởng chị không nhận ra tôi, nhưng khi tôi cúi xuống, chị bỗng thét lên một tiếng mà tôi sẽ không bao giờ quên: “Trời ơi! Helen! Cái dải băng! Dải băng có đốm!” Chị còn muốn nói điều gì nữa, tay chỉ về phía phòng bác sĩ, nhưng một cơn co giật dữ dội ập đến khiến lời nói nghẹn lại trong cổ họng.

Tôi hốt hoảng chạy đi gọi cha dượng, gặp ông đang vội vã bước ra từ phòng mình trong bộ áo choàng ngủ. Khi ông tới nơi, chị tôi đã bất tỉnh. Dù ông đã cố đổ rượu mạnh vào miệng chị và sai người đi gọi bác sĩ từ làng, mọi nỗ lực đều vô ích. Chị tôi dần tắt thở mà không kịp tỉnh lại lần nào nữa.

Đó là cái kết bi thảm của người chị gái yêu dấu mà tôi hằng quý mến.”

“Khoan đã,” Holmes hỏi, “cô có chắc chắn về tiếng huýt sáo và tiếng kim loại ấy không? Cô có dám thề là mình đã nghe rõ không?”

“Đó chính là điều mà thanh tra hạt đã hỏi tôi trong cuộc thẩm vấn. Tôi có ấn tượng rất rõ là mình đã nghe thấy, nhưng giữa tiếng gió bão gào thét và tiếng rên rỉ của ngôi nhà cũ kỹ, có lẽ tôi đã nghe nhầm.”

“Chị gái cô khi đó có mặc quần áo không?”

“Không, chị ấy chỉ mặc áo ngủ. Trong tay phải chị còn một que diêm cháy dở, còn tay trái thì nắm chặt hộp diêm.”

“Điều này chứng tỏ chị ấy đã quẹt diêm và nhìn quanh khi sự việc kinh hoàng xảy ra. Chi tiết này rất quan trọng. Thế viên thanh tra đã đi đến kết luận gì?”

“Ông ấy đã điều tra vụ án hết sức tỉ mỉ, bởi hành vi của Bác sĩ Roylott từ lâu đã nổi tiếng tàn bạo trong vùng, nhưng ông ấy không thể tìm ra bất kỳ nguyên nhân hợp lý nào dẫn đến cái chết. Những bằng chứng tôi cung cấp cho thấy cửa phòng đã được khóa chặt từ bên trong, còn cửa sổ thì bị chắn bởi những tấm chớp cổ có những thanh sắt dày, luôn được khóa cẩn thận mỗi đêm. Những bức tường được gõ kiểm tra kỹ càng, chứng minh chúng hoàn toàn nguyên vẹn, và sàn nhà cũng được khảo sát tỉ mỉ với kết quả tương tự. Ống khói tuy rộng nhưng bị chặn bởi bốn thanh sắt lớn. Vì thế, có thể khẳng định chắc chắn rằng chị gái tôi hoàn toàn đơn độc khi chị qua đời. Hơn nữa, trên người chị không hề có bất kỳ dấu vết bạo lực nào.”

“Thế còn chất độc thì sao?”

“Các bác sĩ đã kiểm tra xem có chất độc hay không, nhưng chẳng tìm thấy gì.”

“Vậy theo cô, người chị đáng thương chết vì nguyên nhân gì?”

“Tôi tin rằng chị ấy chết hoàn toàn vì nỗi sợ hãi và cú sốc tinh thần, dù tôi không thể tưởng tượng được điều gì đã khiến chị ấy kinh hoàng đến thế.”

“Lúc đó có người Digan nào trong khu rừng cây không?”

“Có, hầu như lúc nào cũng có vài người ở đó.”

“À, thế cô hiểu gì về câu nói nhắc đến ‘một dải băng – một dải băng đốm’?”

“Đôi khi tôi nghĩ đó chỉ là lời nói mê sảng, đôi khi lại cho rằng nó có thể ám chỉ một nhóm người nào đó, có lẽ chính là những người Digan trong khu rừng. Tôi không biết liệu những chiếc khăn hoa văn đốm mà nhiều người trong bọn họ quấn trên đầu có phải là nguồn gợi ý cho tính từ kỳ lạ mà chị ấy đã dùng hay không.”

Holmes lắc đầu với vẻ không hề thỏa mãn.

“Chuyện này thật rắc rối,” anh nói; “xin cô cứ tiếp tục kể.”

“Đã hai năm trôi qua từ sự việc ấy, và cuộc sống của tôi cho đến gần đây vẫn cô đơn hơn bao giờ hết. Nhưng một tháng trước, một người bạn thân thiết đã ngỏ lời cầu hôn tôi – người mà tôi quen biết đã nhiều năm. Anh ấy tên Armitage – Percy Armitage – con trai thứ của ông Armitage ở Crane Water, gần Reading. Cha dượng tôi không phản đối hôn sự, và chúng tôi dự định sẽ kết hôn vào mùa xuân này. Hai hôm trước, người ta bắt đầu sửa chữa lại dãy nhà phía tây, bức tường phòng ngủ của tôi bị đục thủng nên tôi phải dọn vào căn phòng nơi chị gái tôi đã qua đời, ngủ trên chính chiếc giường mà chị ấy đã nằm. Thưa ông, ông có thể tưởng tượng nỗi kinh hoàng của tôi khi đêm qua, lúc tôi đang thao thức nghĩ về cái chết thảm khốc của chị, bỗng nhiên trong đêm vắng lặng, tôi lại nghe thấy tiếng huýt sáo nhỏ – thứ âm thanh đã báo hiệu cái chết của chị tôi! Tôi vội bật dậy thắp đèn, nhưng chẳng thấy gì trong phòng. Run rẩy quá, tôi không thể ngủ lại được nữa, liền mặc quần áo, vừa hừng sáng đã lén xuống nhà, thuê xe ngựa ở quán trọ Crown đối diện, đi thẳng đến Leatherhead, rồi sáng nay tôi tới đây chỉ với một mục đích duy nhất là gặp ông và xin ông lời khuyên.”

“Cô đã làm đúng,” bạn tôi nói. “Nhưng cô đã kể hết cho tôi chưa?”

“Vâng, hết rồi.”

“Cô Roylott, cô chưa kể hết. Cô đang che giấu cha dượng của mình.”

“Tại sao, ông muốn nói gì?”

Để trả lời, Holmes vén lên lớp ren đen viền quanh bàn tay đang đặt trên đầu gối của vị khách. Năm vết bầm tím, dấu vết của bốn ngón tay và một ngón cái, in hằn lên làn da trắng ngần ở cổ tay.

“Cô đã bị đối xử tàn nhẫn,” Holmes nói.

Người phụ nữ ửng đỏ mặt và vội che đi vết thương trên cổ tay. “Ông ấy là người đàn ông khắc nghiệt,” cô nói, “và có lẽ ông ấy không hề nhận ra sức mạnh của chính mình.”

Một khoảng lặng dài trôi qua, Holmes chống cằm lên tay, ánh mắt đăm đăm dán vào ngọn lửa đang bập bùng.

“Vụ này thực sự rối rắm,” cuối cùng anh lên tiếng. “Có hàng nghìn chi tiết tôi cần làm rõ trước khi quyết định hướng đi. Nhưng chúng ta không thể phí một giây nào. Nếu hôm nay tới Stoke Moran, liệu chúng ta có thể kiểm tra các căn phòng mà người cha dượng của cô không hay biết không?”

“Thật trùng hợp, ông ấy vừa nhắc đến việc sẽ lên phố hôm nay để giải quyết vài công chuyện quan trọng. Có lẽ ông sẽ đi cả ngày, chẳng có gì làm phiền được. Hiện chúng tôi có một bà quản gia, nhưng bà già ấy vừa lẩm cẩm vừa đần độn, tôi có thể dễ dàng đưa bà ấy đi chỗ khác.”

“Tuyệt diệu. Anh không ngại cuộc hành trình này chứ, Watson?”

“Không chút nào.”

“Vậy thì cả hai chúng ta sẽ cùng đi. Còn cô thì sao?”

“Tôi có một hai việc cần giải quyết khi đã tới thành phố. Nhưng tôi sẽ về bằng chuyến tàu mười hai giờ để kịp có mặt khi ông tới nơi.”

“Và cô có thể đón chúng tôi vào buổi trưa. Riêng tôi cũng có vài việc vặt cần xử lý. Cô không ở lại dùng bữa sáng sao?”

“Không, tôi phải đi thôi. Trong lòng tôi đã nhẹ nhõm hơn nhiều từ khi giãi bày hết nỗi lo với ông. Chiều nay tôi mong được gặp lại ông.”

Cô ấy buông tấm mạng che mặt màu đen dày xuống và lặng lẽ bước ra khỏi phòng.

“Anh nghĩ sao về tất cả chuyện này, Watson?” Sherlock Holmes hỏi, thả người ra sau ghế.

“Với tôi, đây dường như là một vụ việc cực kỳ đen tối và rùng rợn.”

“Đủ đen tối và đủ rùng rợn.”

“Nhưng nếu cô ấy nói đúng rằng sàn nhà và tường đều vững chắc, cửa ra vào, cửa sổ và ống khói đều không thể xâm nhập được, thì chị gái cô ấy chắc chắn đã ở một mình khi gặp cái chết bí ẩn đó.”

“Vậy những tiếng huýt sáo trong đêm ấy là gì, còn lời nói kỳ lạ của người phụ nữ sắp lìa đời thì sao?”

“Tôi không thể giải thích được.”

“Khi anh kết hợp những chi tiết: tiếng huýt sáo đêm khuya, sự hiện diện của băng nhóm Digan có quan hệ mật thiết với vị bác sĩ già, việc chúng ta có đủ cơ sở để tin rằng vị bác sĩ ấy có động cơ ngăn cản hôn nhân của con gái riêng, lời trăng trối về ‘dải băng lốm đốm’ của nạn nhân, và cuối cùng là tiếng kim loại va chạm mà cô Helen Stoner nghe thấy – có lẽ do thanh chắn cửa sập rơi vào vị trí cũ – tôi cho rằng chúng ta đã có đủ manh mối để giải mã bí ẩn theo hướng này.”

“Nhưng thế thì bọn Di-gan thì sao?”

“Tôi không thể hình dung.”

“Tôi thấy có nhiều điểm không ổn trong giả thuyết ấy.”

“Tôi cũng vậy. Chính vì thế hôm nay chúng ta sẽ tới Stoke Moran. Tôi muốn xem những điểm vô lý ấy có phải là chí mạng không, hay có thể giải thích được. Nhưng chà, cái quái gì thế này!”

Tiếng kêu ấy của bạn tôi bật ra khi cánh cửa bỗng nhiên bật mở, một gã đàn ông đồ sộ hiện ra chắn ngang khung cửa. Ông ta ăn mặc kỳ quặc nửa dân thành thị nửa nhà quê, đội mũ chóp đen, khoác áo choàng dài, đi ủng cao cổ, tay cầm cây roi săn vung vẩy. Ông ta cao đến nỗi mũ chạm tận thanh ngang cửa, thân hình đồ sộ gần như lấp kín cả ô cửa. Khuôn mặt lớn đầy nếp nhăn, sạm đen vì nắng gió và nhuốm đầy thói xấu xa, đảo qua đảo lại giữa hai chúng tôi, trong khi đôi mắt sâu hoắm màu vàng vọt cùng chiếc mũi cao, gầy trơ xương khiến y trông như một con chim ưng già hung dữ.

“Trong hai người, ai là Holmes?” bóng người đó cất tiếng hỏi.

“Tôi chính là Holmes, thưa ngài. Nhưng ngài biết tôi còn tôi lại chẳng biết gì về ngài,” người bạn tôi đáp lại bằng giọng nhỏ nhẹ.

“Ta là Bác sĩ Grimesby Roylott đến từ Stoke Moran.”

“Vâng, thưa Bác sĩ,” Holmes mỉm cười nhã nhặn. “Mời ngài ngồi.”

“Ta chẳng có ý định ngồi xuống đâu. Con gái riêng của ta đã tới đây. Ta đã lần theo dấu vết của nó. Nó đã nói gì với các ngươi?”

“Thời tiết hôm nay hơi se lạnh so với tiết trời thông thường,” Holmes điềm nhiên đáp.

“Nó đã nói gì với các ngươi?” ông lão gầm lên trong cơn thịnh nộ.

“Nhưng tôi nghe nói hoa nghệ tây năm nay nở rất đẹp,” người bạn tôi vẫn bình thản tiếp lời.

“Ha! Các người định đánh lạc hướng ta phải không?” vị khách mới của chúng tôi quát lên, tiến lên một bước và vung cây roi săn trong tay. “Ta biết mặt các người rồi, lũ khốn nạn! Ta đã nghe danh các người từ lâu. Ngươi là Holmes, kẻ chuyên xía vào việc thiên hạ!”

Người bạn tôi mỉm cười.

“Holmes, đồ tọc mạch!”

Nụ cười trên môi anh càng rộng hơn.

“Holmes, tay sai của Scotland Yard!”

Holmes bật cười thành tiếng. “Lời nói của ngài thật thú vị,” anh nói. “Khi ra về, xin ngài nhớ đóng cửa lại, vì gió lùa khá mạnh.”

“Ta sẽ đi khi nào ta nói hết điều cần nói. Đừng có dại mà nhúng mũi vào chuyện của ta. Ta biết cô Stoner đã tới đây. Ta đã lần theo dấu vết của cô ta! Ta không phải hạng người dễ đối đầu! Hãy xem đây.”

Ông ta nhanh như cắt bước tới, chộp lấy chiếc kẹp lò sưởi bằng sắt, và dùng đôi bàn tay to lớn sạm nắng của mình bẻ cong nó thành hình vòng cung.

“Đảm bảo các người tránh xa khỏi tay ta,” ông ta gầm gừ, ném cây gậy sắt đã bị bẻ cong vào lò rồi bước vội ra khỏi phòng.

“Quả là một nhân vật rất dễ mến,” Holmes cười nói. “Tôi không to con bằng, nhưng nếu hắn còn ở lại, có lẽ tôi đã cho hắn thấy rằng bàn tay tôi bóp cũng chẳng kém gì hắn.”

Vừa nói, anh nhặt cây gậy sắt chọc lò lên, chỉ một cái vặn mạnh đã làm thẳng lại cây gậy cong queo.

“Thật khó tin khi hắn nhầm tôi với mấy tay thám tử chính quy! Nhưng sự việc này lại càng làm cuộc điều tra thêm phần thú vị. Tôi chỉ mong cô gái bé nhỏ của chúng ta đừng vì sự bất cẩn mà để tên thô lỗ này đuổi theo được. Giờ thì, Watson, ta dùng bữa sáng đã, sau đó tôi sẽ đến Doctors’ Commons – hy vọng thu thập được vài thông tin hữu ích cho vụ này.”

Gần một giờ sau, Sherlock Holmes trở về từ chuyến đi. Trên tay anh lúc này là một tờ giấy màu xanh lam chi chít những ghi chép và con số.

“Tôi đã tra cứu bản di chúc của người vợ quá cố,” anh nói. “Để hiểu rõ ý nghĩa thực sự của nó, tôi buộc phải tính toán giá trị hiện tại của các khoản đầu tư. Tổng thu nhập vào thời điểm bà qua đời là gần 1.100 bảng, nhưng giờ đây, do giá nông sản sụt giảm, con số này không vượt quá 750 bảng. Mỗi cô con gái đều có quyền đòi hỏi một khoản thu nhập 250 bảng nếu kết hôn. Vì vậy, rõ ràng nếu cả hai cô gái đều lấy chồng, ông ta sẽ chỉ còn lại một khoản tiền rất nhỏ, và ngay cả khi chỉ một trong số họ kết hôn, ông ta cũng sẽ chịu tổn thất đáng kể. Buổi sáng hôm nay của tôi không hề uổng phí, vì nó đã chứng minh rằng ông ta có động cơ cực kỳ mạnh mẽ để ngăn cản bất kỳ chuyện như vậy xảy ra. Và giờ, Watson, vấn đề này quá nghiêm trọng nên không thể chần chừ, nhất là khi lão già đó biết chúng ta đang để ý đến hắn. Vậy nếu anh đã sẵn sàng, chúng ta sẽ gọi một chiếc xe ngựa và thẳng tiến đến Waterloo. Tôi sẽ rất cảm kích nếu anh nhét khẩu súng lục vào túi. Một khẩu Eley’s No.2 là lý lẽ hùng hồn nhất khi đối mặt với những kẻ có thể bẻ cong thanh sắt lò sưởi thành nút thắt. Tôi nghĩ, chỉ cần nó cùng một chiếc bàn chải đánh răng là đủ cho chuyến đi này.”

Tại Waterloo, chúng tôi may mắn bắt kịp chuyến tàu tới Leatherhead, nơi chúng tôi thuê một cỗ xe ngựa từ quán trọ gần nhà ga và đi bốn năm dặm đường qua những con đường làng xinh đẹp của vùng Surrey. Một ngày tuyệt vời với ánh nắng rực rỡ và những đám mây trắng bồng bềnh lững lờ trên bầu trời. Cây cối và bụi rậm hai bên đường mới nhú lên những chồi non đầu tiên, trong khi không khí tràn ngập mùi đất ẩm dễ chịu. Ít nhất là với tôi, có một sự tương phản kỳ lạ giữa vẻ ngọt ngào hứa hẹn của mùa xuân và nhiệm vụ đáng sợ mà chúng tôi đang theo đuổi. Người bạn đồng hành của tôi ngồi phía trước xe, hai tay khoanh lại, chiếc mũ che khuất đôi mắt, cằm chúi xuống ngực, hoàn toàn chìm đắm trong suy tư. Thế nhưng đột nhiên, anh ta giật mình, vỗ vào vai tôi rồi chỉ tay về phía cánh đồng cỏ.

“Ngắm kìa!” anh ta thốt lên.

Một khuôn viên công viên rợp bóng cây xanh trải dài lên triền dốc thoai thoải, càng lên cao càng trở nên rậm rạp, tụ lại thành một lùm cây um tùm ở đỉnh. Giữa những tán lá xum xuê, thấp thoáng những mái nhà hình tam giác màu xám và nóc tháp cao vút của một tòa biệt thự cổ kính.

“Stoke Moran phải không?” anh hỏi.

“Vâng, thưa ngài, đó là dinh thự của Bác sĩ Grimesby Roylott,” người đánh xe đáp.

“Thấy có vài công trình đang xây dựng kia kìa,” Holmes nhận xét, “chính là nơi ta cần đến.”

“Kia là ngôi làng đấy ạ,” người đánh xe chỉ về phía một cụm nhà san sát nằm cách đó một quãng về phía tay trái, “nhưng nếu ngài muốn tới thẳng dinh thự, đi qua bậc tam cấp này rồi theo lối mòn xuyên cánh đồng sẽ gần hơn. Kìa, chỗ người phụ nữ đang đi dạo kia kìa.”

“Và người phụ nữ đó, tôi đoán, chính là cô Stoner,” Holmes nhận xét, vừa nói vừa đưa tay che mắt khỏi ánh sáng. “Phải, tôi nghĩ chúng ta nên nghe theo lời khuyên của anh.”

Chúng tôi bước xuống xe, trả tiền phí, và cỗ xe ngựa lóc cóc quay đầu trở về hướng Leatherhead.

“Tôi nghĩ như thế cũng ổn,” Holmes nói khi chúng tôi bước lên những bậc thềm, “để gã đánh xe tưởng rằng ta đến đây với tư cách kiến trúc sư, hoặc vì một công việc hợp pháp nào đó. Điều này có thể ngăn hắn buôn chuyện lung tung. Chào buổi chiều, cô Stoner. Cô xem đấy, chúng tôi đã giữ đúng lời hứa.”

Người khách nữ đã đến gặp chúng tôi sáng nay vội vã tiến lại, gương mặt rạng ngời niềm vui. “Tôi đã mong ngóng các ông từng phút một.” cô thốt lên, nồng nhiệt siết chặt tay chúng tôi. “Mọi chuyện đã diễn ra suôn sẻ. Bác sĩ Roylott đã lên thị trấn, và chắc chắn ông ta sẽ không về trước tối nay.”

“Chúng tôi đã có vinh dự được làm quen với Bác sĩ,” Holmes nói, và bằng vài lời ngắn gọn, anh thuật lại sự việc đã xảy ra. Cô Stoner nghe mà môi tái nhợt hẳn đi.

“Trời ơi!” cô thốt lên, “thế là ông ấy đã theo dõi tôi.”

“Đúng vậy.”

“Ông ấy quá xảo quyệt, tôi chẳng bao giờ biết được lúc nào mình thực sự an toàn khỏi ông ấy. Không hiểu khi trở về ông ấy sẽ nói gì đây?”

“Ông ấy sẽ phải tự lo liệu lấy thân, bởi giờ đây ông ấy sẽ nhận ra có kẻ còn khôn ngoan hơn đang dõi theo mình. Tối nay cô phải khóa chặt cửa phòng để tránh ông ấy. Nếu ông ấy có hành động bạo lực, chúng tôi sẽ đưa cô đến nhà dì ở Harrow. Giờ thì chúng ta phải tranh thủ từng phút, vậy xin cô hãy dẫn chúng tôi đến những căn phòng cần kiểm tra ngay bây giờ.”

Ngôi nhà được xây bằng đá xám phủ đầy rêu phong, với phần trung tâm cao vút và hai cánh nhà uốn cong như càng cua vươn sang hai bên. Một trong những cánh nhà ấy có cửa sổ vỡ tan, bị bịt kín bằng những tấm ván gỗ, trong khi mái nhà đã sụp đổ một phần, tạo nên cảnh tượng hoang tàn đổ nát. Phần trung tâm được tu sửa khá hơn đôi chút, riêng khối nhà bên phải có vẻ tân thời hơn với những tấm rèm cửa sổ cùng làn khói xanh cuồn cuộn bốc lên từ ống khói – dấu hiệu cho thấy nơi đây có người sinh sống. Những giàn giáo được dựng lên dọc bức tường cuối cùng, phiến đá đã bị đục đẽo, thế nhưng chẳng thấy bóng dáng người thợ nào khi chúng tôi ghé thăm. Holmes chậm rãi bước đi trên thảm cỏ xén không đều, đôi mắt tinh tường kiểm tra kỹ lưỡng từng ô cửa sổ bên ngoài.

“Tôi hiểu rằng đây là căn phòng cô từng ngủ, phòng giữa là của chị gái cô, còn phòng kế bên tòa nhà chính là của Bác sĩ Roylott phải không?”

“Đúng vậy. Nhưng hiện giờ tôi đang ngủ ở phòng giữa.”

“Trong lúc chờ sửa chữa, tôi hiểu rồi. Nhân tiện, dường như không có lý do cấp thiết nào để sửa lại bức tường cuối kia.”

“Không hề. Tôi tin đó chỉ là cái cớ để buộc tôi rời khỏi phòng mình.”

“À! Điều này thật đáng chú ý. Bây giờ, phía bên kia của dãy nhà hẹp này có một hành lang mà cả ba phòng đều mở ra. Dĩ nhiên là có cửa sổ ở đó phải không?”

“Có, nhưng rất nhỏ. Chật đến nỗi không ai có thể chui qua được.”

“Cả hai cô gái đều khóa cửa phòng ban đêm, nên không thể nào vào phòng từ hướng đó được. Giờ xin cô vui lòng vào phòng và cài then cửa sổ lại nhé?”

Cô Stoner làm theo lời, còn Holmes sau khi kiểm tra kỹ lưỡng cánh cửa sổ đang mở, đã thử đủ mọi cách để mở cánh cửa chớp nhưng đều thất bại. Chẳng có khe hở nào đủ để lách lưỡi dao vào mà nâng cái then cài lên được. Anh dùng kính lúp soi xét những bản lề, nhưng chúng đều làm bằng sắt đặc, gắn chặt vào tường đá vững chãi.

“Hừm!” – anh lẩm bẩm, tay vuốt cằm vẻ bối rối – “Lý thuyết của tôi gặp trở ngại rồi. Không ai có thể vượt qua cánh cửa chớp này khi nó đã được cài then. Thôi được, chúng ta sẽ xem bên trong phòng có manh mối gì không.”

Một cánh cửa nhỏ phụ dẫn vào hành lang quét vôi trắng, nơi có ba phòng ngủ thông ra. Holmes từ chối kiểm tra căn phòng thứ ba, nên chúng tôi lập tức bước vào phòng thứ hai – nơi cô Stoner đang ngủ và cũng là nơi chị gái cô đã qua đời. Đó là một căn phòng nhỏ ấm cúng với trần thấp và lò sưởi lớn kiểu nhà quê cũ kỹ. Một chiếc tủ ngăn kéo màu nâu sẫm đứng ở góc phòng, một chiếc giường hẹp trải ga trắng nằm ở góc khác, cùng bàn trang điểm đặt bên trái cửa sổ. Những món đồ này, cùng đôi ghế mây nhỏ, tạo nên toàn bộ nội thất trong phòng, ngoại trừ tấm thảm vuông Wilton trải giữa nền nhà. Sàn gỗ và ván ốp tường bằng gỗ sồi nâu đã mục, cũ kỹ và bạc màu đến mức dường như còn nguyên từ thuở ngôi nhà mới xây. Holmes kéo một chiếc ghế vào góc rồi ngồi yên lặng, đôi mắt đảo khắp phòng từ trên xuống dưới, ghi nhận từng chi tiết nhỏ nhất.

“Cái chuông này thông với đâu vậy?” – cuối cùng anh hỏi, chỉ vào sợi dây chuông dày treo lủng lẳng bên giường, cái tua rua của nó đúng là nằm ngay trên gối.

“Nó thông xuống phòng bà quản gia.”

“Trông nó có vẻ mới hơn mấy thứ khác nhỉ?”

“Vâng, người ta mới lắp nó cách đây vài năm thôi.”

“Chắc là chị cô yêu cầu lắp đấy, phải không?”

“Không, tôi chưa từng nghe thấy chị ấy dùng nó bao giờ. Bọn tôi vẫn tự lấy đồ mình cần mà.”

“Thế à, thật kỳ lạ khi người ta lại lắp một sợi dây chuông đẹp thế này mà chẳng dùng đến. Xin cô vui lòng cho tôi vài phút để tự mình kiểm tra kỹ sàn nhà.”

Anh nằm bò xuống sàn, tay cầm kính lúp, nhanh nhẹn bò tới bò lui, soi xét kỹ lưỡng từng khe hở giữa các tấm ván. Rồi anh ta cũng làm y như vậy với mảng gỗ ốp tường trong phòng. Cuối cùng, anh tiến đến chiếc giường, đứng im một lúc, mắt chăm chú nhìn nó rồi lại đảo lên xuống dọc bức tường. Sau cùng, anh túm lấy sợi dây chuông và giật mạnh một cái.

“Ôi, nó là đồ giả mạo,” anh ta nói.

“Nó không kêu được sao?”

“Không, nó thậm chí chẳng được nối với dây điện nào cả. Điều này thật thú vị. Giờ cô có thể thấy rõ nó được gắn vào một cái móc ngay phía trên cái lỗ thông hơi nhỏ xíu kia.”

“Thật vô lý! Tôi chưa từng để ý đến điều đó bao giờ.”

“Thật kỳ lạ!” Holmes lẩm bẩm, vừa giật giật sợi dây. “Căn phòng này có một hai điểm rất kỳ quặc. Ví dụ như, người thợ xây phải ngu ngốc đến mức nào khi đục lỗ thông hơi thông sang phòng bên cạnh, trong khi chỉ cần bỏ ra chút công sức tương tự là có thể thông thẳng ra không khí bên ngoài!”

“Cái lỗ thông hơi ấy cũng khá mới đấy,” người phụ nữ nhận xét.

“Việc này được thực hiện cùng lúc với sợi dây chuông phải không?” Holmes nhận xét.

“Đúng vậy, có một vài thay đổi nhỏ được tiến hành vào khoảng thời gian đó.”

“Chúng dường như mang những đặc điểm hết sức kỳ lạ – một sợi dây chuông giả, và một lỗ thông hơi lại chẳng thông hơi. Nếu cô cho phép, thưa cô Stoner, giờ chúng tôi sẽ tiến hành khảo sát căn phòng bên trong.”

Phòng của Bác sĩ Grimesby Roylott rộng rãi hơn phòng ngủ của con gái riêng ông, nhưng cách bài trí đồ đạc cũng đơn sơ tương tự. Một chiếc giường xếp, một giá sách gỗ nhỏ chất đầy sách vở – chủ yếu là sách chuyên môn, một ghế bành đặt cạnh giường, một chiếc ghế gỗ đơn giản dựa vào tường, bàn tròn và một chiếc tủ sắt lớn chính là những vật dụng nổi bật trong phòng. Holmes chậm rãi đi vòng quanh, kiểm tra từng món đồ với sự chú ý đặc biệt sâu sắc.

“Trong này có gì vậy?” – anh hỏi, vừa gõ nhẹ vào chiếc két sắt.

“Toàn giấy tờ kinh doanh của cha dượng tôi.”

“Ồ! Thế cô đã từng mở ra xem bên trong chưa?”

“Chỉ một lần duy nhất, cách đây mấy năm. Tôi nhớ là nó chất đầy giấy tờ.”

“Chẳng hạn… không có con mèo nào trong đó chứ?”

“Không. Sao ông lại nghĩ đến chuyện kỳ lạ thế!”

“Này, hãy nhìn cái này xem!” – Anh nhấc lên một chiếc đĩa nhỏ đựng sữa đang đặt trên nắp két.

“Không, nhà chúng tôi đâu có nuôi mèo. Nhưng có một con báo gấm và một con khỉ đầu chó.”

“À, đúng rồi! Dĩ nhiên rồi! Mà báo gấm cũng chỉ là một giống mèo lớn thôi, nhưng tôi dám chắc một đĩa sữa bé tí này chẳng đủ cho nó. Có một chi tiết tôi rất muốn làm rõ.” – Nói rồi, anh quỳ xuống trước chiếc ghế gỗ, chăm chú kiểm tra mặt ghế với vẻ tập trung cao độ.

“Cảm ơn cô. Mọi chuyện giờ đã rõ ràng,” anh nói, đứng dậy cất chiếc kính lúp vào túi áo. “À! Có thứ gì đó thật thú vị đây!”

Thứ thu hút ánh mắt anh là một chiếc roi chó nhỏ treo lủng lẳng ở góc giường. Nhưng điều kỳ lạ là chiếc roi ấy được cuộn tròn và buộc thắt lại thành hình vòng tròn.

“Anh nghĩ gì về thứ này, Watson?”

“Chỉ là chiếc roi bình thường thôi. Nhưng tôi không hiểu sao nó lại bị buộc thắt nút thế kia.”

“Chẳng bình thường chút nào, phải không? Ôi trời! Thế giới này thật tàn nhẫn, và khi một kẻ thông minh dùng trí tuệ vào việc ác thì đó chính là thảm họa. Tôi nghĩ mình đã thấy đủ rồi, cô Stoner ạ. Nếu cô cho phép, chúng ta sẽ ra ngoài bãi cỏ.”

Tôi chưa từng thấy gương mặt bạn tôi trở nên nghiêm trọng hay vầng trán anh đen sầm lại như thế kể từ khi chúng tôi rời khỏi hiện trường điều tra. Chúng tôi đi qua đi lại trên bãi cỏ nhiều lần, cả cô Stoner lẫn tôi đều không muốn làm phiền dòng suy nghĩ của anh cho đến khi chính anh thoát khỏi trạng thái trầm tư đó.

“Điều hết sức quan trọng, thưa cô Stoner,” anh nói, “là cô phải tuyệt đối tuân theo mọi chỉ dẫn của tôi.”

“Tôi chắc chắn sẽ làm như vậy.”

“Vấn đề này quá nghiêm trọng nên không thể chậm trễ. Mạng sống của cô có thể phụ thuộc vào việc cô có nghe lời hay không.”

“Tôi xin khẳng định rằng tôi hoàn toàn tin tưởng ngài.”

“Trước tiên, cả tôi và bạn tôi cần phải trú lại trong phòng cô đêm nay.”

Cả cô Stoner lẫn tôi đều ngước nhìn anh với vẻ mặt kinh ngạc.

“Đúng vậy, cần phải như thế. Để tôi giải thích. Tôi tin đó là quán trọ của làng đằng kia phải không?”

“Vâng, đó là quán Crown.”

“Tuyệt vời. Từ đó có thể nhìn thấy cửa sổ phòng cô chứ?”

“Tất nhiên rồi ạ.”

“Cô cần giả vờ đau đầu để tự giam mình trong phòng khi cha dượng trở về. Khi nghe thấy tiếng ông ta đi ngủ, cô hãy mở then cửa sổ, tháo chốt, đặt ngọn đèn của cô ở đó làm tín hiệu cho chúng tôi, rồi lặng lẽ thu dọn đồ đạc cần thiết để trở về căn phòng cũ của mình. Tôi tin dù phòng đang sửa chữa, cô vẫn có thể tạm trú qua đêm ở đó.”

“Ồ, vâng, chuyện nhỏ thôi.”

“Phần còn lại cô cứ để mặc chúng tôi.”

“Nhưng các ông định làm gì?”

“Chúng tôi sẽ qua đêm trong phòng cô và tìm hiểu nguồn gốc những tiếng động đã quấy rầy cô.”

“Thưa ông Holmes, tôi tin là ông đã có kết luận rồi,” cô Stoner nói, đặt bàn tay lên ống tay áo bạn tôi.

“Có thể lắm.”

“Vậy thì, xin ông vì lòng trắc ẩn, hãy cho tôi biết chị gái tôi đã chết vì nguyên nhân gì.”

“Tôi cần thêm bằng chứng rõ ràng hơn trước khi công bố.”

“Ít nhất ông có thể cho tôi biết liệu suy đoán của tôi có đúng không – rằng chị ấy đã chết vì một cơn hoảng sợ bất ngờ?”

“Không, tôi không cho là như vậy. Tôi tin rằng có một nguyên nhân hiển nhiên hơn. Giờ thì, cô Stoner, chúng tôi phải cáo lui vì nếu Bác sĩ Roylott trở về và bắt gặp chúng tôi ở đây, chuyến đi này sẽ trở nên vô ích. Xin chào cô, và hãy giữ vững tinh thần, bởi nếu cô làm đúng như những gì tôi đã hướng dẫn, cô hoàn toàn có thể tin tưởng rằng chúng tôi sẽ sớm giải quyết những mối nguy hiểm đang đe dọa cô.”

Sherlock Holmes và tôi chẳng gặp chút khó khăn nào trong việc thuê một phòng ngủ cùng phòng khách tại quán trọ Crown. Các phòng này nằm ở tầng trên, từ cửa sổ có thể quan sát rõ cổng chính và dãy nhà có người ở của Biệt thự Stoke Moran.

Khi hoàng hôn buông xuống, chúng tôi trông thấy Bác sĩ Grimesby Roylott đi ngang qua, thân hình đồ sộ của ông ta nổi bật bên cạnh dáng vẻ nhỏ bé của chú tiểu đồng đánh xe. Cậu bé tỏ ra khá vất vả khi mở cánh cổng sắt nặng nề, và chúng tôi nghe rõ tiếng gằn giọng khàn đặc của vị bác sĩ cùng cơn thịnh nộ khi ông ta đấm vào người cậu bé. Cỗ xe tiếp tục lăn bánh, chỉ ít phút sau chúng tôi đã thấy một vệt sáng bất chợt lóe lên giữa hàng cây khi ngọn đèn được bật sáng trong một căn phòng khách.

“Anh biết không, Watson,” Holmes nói khi chúng tôi ngồi bên nhau trong bóng tối đang dần bao phủ, “tôi thực sự cảm thấy hơi áy náy khi kéo anh theo đêm nay. Rõ ràng là có yếu tố nguy hiểm.”

“Tôi có thể giúp được gì không?”

“Sự có mặt của anh sẽ vô cùng quý giá.”

“Thế thì tôi nhất định phải đi.”

“Anh thật tử tế.”

“Anh nhắc đến nguy hiểm. Rõ ràng anh đã nhìn thấy nhiều điều trong căn phòng này hơn những gì tôi thấy.”

“Không hẳn, nhưng có lẽ tôi đã suy luận ra được nhiều hơn một chút. Tôi tin là anh cũng đã thấy tất cả những gì tôi thấy.”

“Tôi chẳng thấy gì đáng chú ý ngoài sợi dây chuông, và phải thú nhận rằng tôi hoàn toàn không hiểu nó dùng để làm gì.”

“Anh có nhận thấy cái lỗ thông hơi không?”

“Có chứ, nhưng tôi cho rằng một lỗ nhỏ thông giữa hai căn phòng chẳng có gì lạ lùng cả. Nó bé đến nỗi ngay cả một con chuột cũng khó lòng chui lọt.”

“Tôi đã biết chắc chúng ta sẽ tìm thấy lỗ thông hơi trước khi đến Stoke Moran rồi.”

“Holmes thân mến của tôi ơi!”

“Ồ, đơn giản thôi. Anh còn nhớ trong lời khai, cô gái có nói chị cô ấy có thể ngửi thấy mùi xì gà của Bác sĩ Roylott. Điều đó lập tức gợi ý rằng phải có lối thông giữa hai phòng. Hẳn là một lối rất nhỏ, bằng không đã bị nhắc đến trong báo cáo điều tra rồi. Thế là tôi đã suy ra chắc chắn có một lỗ thông hơi.”

“Nhưng chuyện đó có gì đáng ngại đâu?”

“À, ít nhất thì cũng có một sự trùng hợp kỳ lạ về thời gian. Một lỗ thông hơi được đục, một sợi dây được mắc lên, rồi người phụ nữ nằm ngủ trên chiếc giường ấy chết. Chẳng lẽ anh không thấy điều đó đáng suy ngẫm sao?”

“Tôi vẫn chưa nhận ra mối liên hệ nào cả.”

“Anh có nhận thấy điều gì khác thường về chiếc giường đó không?”

“Không.”

“Nó bị đóng chặt xuống sàn. Anh đã từng thấy chiếc giường nào bị cố định như thế chưa?”

“Tôi không dám chắc là mình đã thấy.”

“Người phụ nữ không thể dịch chuyển chiếc giường của mình. Nó luôn phải giữ nguyên vị trí tương đối so với lỗ thông hơi và sợi dây – hay ta có thể gọi nó như vậy, bởi rõ ràng nó chưa bao giờ được dùng làm dây kéo chuông.”

“Holmes,” tôi thốt lên, “tôi dường như đã mơ hồ nhận ra điều anh muốn ám chỉ. Chúng ta suýt nữa đã không kịp ngăn chặn một tội ác vừa tinh vi vừa kinh khủng.”

“Tinh vi thật và kinh khủng thật. Khi một bác sĩ sa đọa, hắn trở thành tên tội phạm nguy hiểm nhất. Hắn có cả gan lẫn kiến thức. Palmer và Pritchard ^[1] đã từng đứng đầu trong nghề của họ. Gã này còn đi xa hơn thế, nhưng tôi nghĩ, Watson, chúng ta có thể đi sâu hơn nữa. Thế nhưng trước khi đêm tàn, chúng ta sẽ chứng kiến đủ thứ kinh hoàng thôi; vậy nên vì Chúa, hãy thong thả hút một điếu thuốc và chuyển tâm trí sang những chuyện vui vẻ hơn trong vài giờ ngắn ngủi này.”

Vào khoảng chín giờ, ánh sáng le lói giữa những hàng cây dần tắt hẳn, và mọi thứ về phía Biệt thự chìm vào bóng tối đen kịt. Hai tiếng đồng hồ trôi qua thật chậm chạp, rồi đột nhiên, đúng lúc mười một giờ, một luồng ánh sáng chói lọi duy nhất bỗng loé lên trước mắt chúng tôi.

“Đó là tín hiệu của chúng ta,” Holmes bật dậy nói; “nó phát ra từ cửa sổ chính giữa.”

Trước khi rời đi, anh trao đổi vài câu với chủ quán trọ, giải thích rằng chúng tôi sẽ đến thăm một người bạn vào giờ muộn, và có lẽ sẽ ngủ lại đó. Chẳng mấy chốc, chúng tôi đã lê bước trên con đường tối om, những cơn gió lạnh buốt thổi thẳng vào mặt, trong khi ánh đèn vàng nhấp nháy phía trước xuyên thủng màn đêm, dẫn lối cho chúng tôi trong nhiệm vụ đầy ám ảnh này.

Chẳng có chút khó khăn nào khi đột nhập vào khu đất, bởi những bức tường cũ kỹ của công viên vẫn còn nguyên những khoảng hở lớn. Len lỏi qua những hàng cây rậm rạp, chúng tôi tiến đến bãi cỏ, vượt qua khoảng sân rộng, và đang chuẩn bị trèo qua cửa sổ thì bỗng từ một bụi nguyệt quế, một sinh vật kỳ dị tựa như đứa trẻ quái dị và dị dạng phóng vụt ra, nó giãy giụa trên thảm cỏ rồi nhanh như chớp lao qua bãi cỏ, biến mất vào màn đêm dày đặc.

“Chúa ơi!” – tôi thốt lên trong hơi thở gấp gáp – “Anh có nhìn thấy thứ đó không?”

Holmes cũng giật mình không kém gì tôi. Bàn tay anh siết chặt cổ tay tôi như một chiếc kìm sắt trong khoảnh khắc kinh ngạc. Rồi bất chợt, anh bật lên một tiếng cười khẽ và áp sát môi vào tai tôi thì thầm.

“Đúng là một gia đình kỳ lạ,” anh ta lẩm bẩm. “Con khỉ đầu chó kia kìa.”

Tôi đã hoàn toàn quên mất những con thú nuôi kỳ dị mà vị Bác sĩ ưa thích. Còn có cả một con báo gêpa nữa; biết đâu chốc nữa chúng tôi sẽ thấy nó nhảy lên người mình. Tôi phải thú nhận rằng lòng tôi nhẹ hẳn đi khi, sau khi bắt chước Holmes cởi giày, tôi thấy mình đã an toàn trong phòng ngủ. Người bạn tôi nhẹ nhàng đóng then cửa sổ, đặt ngọn đèn lên bàn rồi đưa mắt quan sát khắp căn phòng. Mọi thứ vẫn y nguyên như lúc chúng tôi thấy ban ngày. Rồi anh khẽ bước lại gần tôi, chụm bàn tay làm loa, lại thì thầm vào tai tôi thật khẽ đến nỗi tôi phải căng tai lên mới nghe rõ được lời nói.

“Chỉ một tiếng động nhỏ nhất cũng có thể làm hỏng cả kế hoạch của chúng ta.”

Tôi gật đầu tỏ ý đã hiểu.

“Chúng ta phải ngồi trong bóng tối. Hắn ta có thể nhìn thấy ánh đèn qua khe thông gió.”

Tôi lại gật đầu lần nữa.

“Đừng để bị ngủ gục; chính mạng sống của anh cũng phụ thuộc vào điều này. Hãy giữ súng sẵn sàng bên mình, đề phòng trường hợp cần dùng đến. Tôi sẽ ngồi trên chiếc giường, còn anh thì ngồi vào chiếc ghế kia.”

Tôi rút khẩu súng ngắn ra và đặt nó ở mép bàn.

Holmes mang theo một cây gậy dài, mảnh khảnh rồi đặt lên giường bên cạnh mình. Kế bên, anh đặt hộp diêm cùng mẩu nến ngắn. Sau đó, anh tắt đèn, và chúng tôi chìm vào màn đêm dày đặc.

Làm sao tôi có thể quên được đêm canh gác kinh hoàng ấy? Chẳng một âm thanh nào vang lên, ngay cả tiếng thở cũng không, nhưng tôi biết rõ người bạn đồng hành của mình vẫn đang thức, mắt mở to, chỉ cách tôi vài bước, căng thẳng y như tôi. Những tấm chớp cửa chặn mọi ánh sáng lọt vào, và chúng tôi chờ đợi trong bóng tối đặc quánh.

Từ bên ngoài vọng vào tiếng chim đêm thỉnh thoảng cất tiếng, và có lần ngay trước cửa sổ chúng tôi vang lên tiếng rên rỉ kéo dài tựa mèo, báo hiệu con báo thực sự đã được thả tự do. Đâu đó xa xa, tiếng chuông nhà thờ ngân vang đều đặn mỗi mười lăm phút một lần. Khoảng thời gian mười lăm phút sao mà dài đằng đẵng! Mười hai giờ điểm, rồi một giờ, hai giờ, ba giờ trôi qua, mà chúng tôi vẫn lặng im ngồi chờ đợi bất cứ điều gì có thể xảy đến.

Bất chợt, một tia sáng loé lên thoáng chốc từ phía lỗ thông hơi rồi vụt tắt ngay, nhưng để lại sau đó mùi dầu cháy và kim loại nóng hổi xộc vào mũi. Rõ ràng kẻ nào đó trong phòng bên đã thắp lên một chiếc đèn lồng có màn che. Tôi thoáng nghe thấy tiếng động khẽ khàng, rồi tất cả lại chìm vào yên lặng, dù mùi vẫn còn nồng nặc khó chịu. Suốt nửa tiếng đồng hồ, tôi ngồi căng tai lắng nghe từng âm thanh nhỏ nhất. Bỗng nhiên, một âm thanh khác vang lên – thật nhẹ nhàng, êm dịu, tựa như tiếng hơi nước liên tục thoát ra từ ấm đun. Ngay khi âm thanh ấy vừa lọt vào tai, Holmes bật dậy khỏi giường, quẹt một que diêm, và dùng gậy đập mạnh vào sợi dây chuông.

“Anh có thấy không, Watson?” anh gào lên. “Anh có thấy không?”

Nhưng tôi chẳng thấy gì cả. Ngay khi Holmes bật đèn lên, tôi nghe một tiếng huýt sáo trầm đục, rành mạch, nhưng ánh sáng chói lòa bất ngờ xộc vào đôi mắt đang mệt mỏi của tôi khiến tôi không thể nhận ra thứ mà bạn tôi đang quật mạnh đến thế. Dẫu vậy, tôi có thể thấy rõ khuôn mặt anh tái đi, ngập tràn nỗi khiếp sợ và ghê tởm. Anh ngừng tay quật, đôi mắt đờ đẫn dán chặt vào lỗ thông hơi thì đột nhiên, từ trong màn đêm tĩnh lặng, vang lên tiếng thét kinh hoàng nhất mà tôi từng được nghe. Tiếng thét ấy càng lúc càng lớn, một thứ âm thanh khản đặc hòa lẫn giữa đau đớn, khiếp sợ và phẫn nộ, tất cả quyện thành một tiếng gào rợn người. Người ta kể rằng tận dưới làng xa, thậm chí ở tòa giáo đường hẻo lánh, tiếng kêu ấy đã giật mình đánh thức những kẻ đang ngủ khỏi giường. Nó khiến trái tim chúng tôi đóng băng, tôi đứng chôn chân nhìn Holmes, còn anh thì dán mắt vào tôi, cho đến khi những âm vang cuối cùng của tiếng thét tan biến vào khoảng không tĩnh lặng nơi nó đã phát ra.

“Nó có nghĩa là gì?” Tôi thở hổn hển hỏi.

“Nghĩa là mọi chuyện đã chấm dứt rồi,” Holmes đáp. “Và có lẽ, xét cho cùng, đó là điều tốt nhất. Cầm lấy khẩu súng của anh đi, chúng ta sẽ vào phòng bác sĩ Roylott.”

Với vẻ mặt nghiêm trọng, anh bật đèn lên rồi dẫn tôi đi dọc hành lang. Hai lần anh gõ cửa, nhưng không một tiếng đáp lại từ bên trong. Sau đó, anh xoay nắm cửa và bước vào, tôi theo sát phía sau, tay nắm chặt khẩu súng đã lên đạn.

Một cảnh tượng kỳ lạ hiện ra trước mắt chúng tôi. Trên bàn, chiếc đèn lồng có màn che hé mở một nửa, phả ra luồng ánh sáng rực rỡ chiếu thẳng vào chiếc két sắt đang mở toang. Bên cạnh chiếc bàn ấy, trên một chiếc ghế gỗ, bác sĩ Grimesby Roylott ngồi đó, khoác chiếc áo choàng dài màu xám, để lộ đôi mắt cá chân trần, đôi chân xỏ vào đôi dép Thổ Nhĩ Kỳ đỏ không gót. Vắt ngang đùi ông ta là chiếc roi ngắn với sợi dây thừng dài mà chúng tôi đã nhận thấy từ ban ngày. Cằm ông ta ngửng lên, đôi mắt trợn trừng đầy kinh hãi, đờ đẫn dán chặt vào một điểm trên góc trần nhà. Quanh trán ông ta quấn một dải băng màu vàng kỳ dị, điểm những vệt nâu, trông như bị siết chặt quanh đầu. Khi chúng tôi bước vào, ông ta không hề cử động hay phát ra bất kỳ âm thanh nào.

“Dải băng! Dải băng lốm đốm!” Holmes khẽ thốt lên.

Tôi bước lên một bước. Ngay lập tức, chiếc mũ đội đầu kỳ dị của hắn bỗng cử động, và từ giữa đám tóc rối bù, một cái đầu dẹt hình thoi cùng chiếc cổ phình to của một con rắn ghê tởm nhô lên.

“Rắn hổ đầm lầy!” Holmes thét lên; “loài rắn độc nhất xứ Ấn Độ. Nạn nhân sẽ chết ngay trong vòng mười giây sau khi bị cắn. Bạo lực, quả thật, luôn quay lại trừng trị kẻ gây ra bạo lực, và kẻ mưu mô lại sa vào chính cái bẫy hắn giăng ra cho người khác. Hãy tống con quái vật này về hang ổ của nó, sau đó ta có thể đưa cô Stoner đến nơi an toàn và thông báo cho cảnh sát địa phương biết sự tình.”

Vừa nói, anh ta nhanh tay rút chiếc roi chó từ đùi người đã khuất, quấn chặt sợi dây quanh cổ con vật ghê tởm, lôi nó ra khỏi chỗ đậu kinh hoàng, giơ cao hết mức có thể rồi ném mạnh vào chiếc rương sắt, đóng sầm nắp lại.

Thế là kết thúc câu chuyện về cái chết của bác sĩ Grimesby Roylott tại Stoke Moran. Chẳng cần phải kéo dài thêm câu chuyện vốn đã dài dòng này bằng những chi tiết như cách chúng tôi báo tin kinh hoàng cho cô gái đang run rẩy kia, hay việc chúng tôi đưa cô lên chuyến tàu sớm đến chỗ người dì nhân hậu ở Harrow, cũng như quá trình điều tra quan liêu cuối cùng đã kết luận vị bác sĩ đã gặp họa khi bất cẩn đùa giỡn với thú cưng nguy hiểm. Những chi tiết nhỏ nhặt còn lại về vụ án, Sherlock Holmes đã thuật lại cho tôi nghe trong chuyến trở về vào ngày hôm sau.

“Tôi đã,” anh nói, “đi đến một kết luận hoàn toàn sai lầm, điều này chứng tỏ, Watson thân mến của tôi, việc suy luận từ những dữ liệu không đầy đủ nguy hiểm đến nhường nào. Sự hiện diện của những kẻ du mục, cùng từ ‘dải băng’ mà cô gái tội nghiệp đã dùng – không nghi ngờ gì nữa, để mô tả hình ảnh cô thoáng thấy dưới ánh lửa diêm – đã đủ để dẫn tôi đi lạc hướng hoàn toàn. Tôi chỉ có thể tự hào rằng mình đã kịp thời nhận ra sai lầm khi hiểu rõ mối nguy đe dọa người trong phòng không thể đến từ cửa sổ hay cửa ra vào. Sự chú ý của tôi lập tức tập trung, như đã nói với anh, vào cái lỗ thông hơi này và sợi dây chuông buông thõng xuống giường. Khi phát hiện đó chỉ là sợi dây giả, cùng chiếc giường bị đóng chặt vào sàn nhà, tôi ngay lập tức nghi ngờ sợi dây được dùng như cầu nối để đưa thứ gì đó từ lỗ thông hơi xuống giường. Ý nghĩ về một con rắn lập tức lóe lên, và khi liên hệ với việc vị bác sĩ kia có nuôi những sinh vật từ Ấn Độ, tôi tin mình đang đi đúng hướng. Việc sử dụng loại độc dược không thể phát hiện bằng xét nghiệm hóa học chính là ý tưởng đặc trưng của kẻ thông minh, tàn nhẫn và am hiểu phương Đông. Tốc độ gây chết người của nó cũng là ưu điểm trong mắt hắn. Thật vậy, chỉ có điều tra viên tinh mắt mới nhận ra hai vết chấm đen nhỏ – dấu vết của những chiếc răng độc. Tiếng huýt sáo sau đó khiến tôi hiểu ra. Đương nhiên hắn phải gọi rắn về trước bình minh để không bị lộ. Hắn đã huấn luyện nó, có lẽ bằng thứ sữa chúng ta thấy, để nó quay về khi nghe hiệu. Hắn sẽ thả nó qua lỗ thông hơi vào thời điểm thích hợp, chắc chắn rằng nó sẽ bò xuống dây và nằm phục trên giường. Nó có thể cắn hoặc không cắn nạn nhân ngay, có khi cô gái may mắn thoát chết suốt cả tuần, nhưng sớm muộn gì nàng cũng phải bỏ mạng.”

“Kết quả là nó bị đẩy lọt qua lỗ thông hơi.”

“Và cũng chính vì thế mà nó quay ngược lại cắn chủ nhân ở phía bên kia. Những cú đập gậy của tôi đã trúng phải con vật, khiến bản năng hung dữ của loài rắn bộc phát, nó liền lao vào tấn công người đầu tiên nó nhìn thấy. Theo cách này, tôi không hề nghi ngờ rằng mình chính là người gián tiếp gây ra cái chết của bác sĩ Grimesby Roylott, nhưng tôi cũng phải thú thực rằng điều đó không hề làm lương tâm tôi day dứt chút nào.”

*