Lời Nói Đầu
Cuốn sách này bắt nguồn từ một loạt bài tập đọc ngắn được soạn cho học sinh lớp Một tại các trường công lập Santa Rosa. Những bài học này hướng tới ba mục tiêu: cung cấp tài liệu đọc phù hợp với vốn từ vựng ít ỏi của trẻ mới bắt đầu; giới thiệu sớm những nhân vật anh hùng trong truyền thuyết và cổ tích; và khơi gợi tình yêu văn học từ thuở nhỏ.
Tôi đã nỗ lực làm theo gợi ý của Tiến sĩ G. Stanley Hall trong chuyên luận “Cách Dạy Đọc” (How to Teach Reading) của ông, khi ông đề xuất tạo ra “những cuốn sách thực sự dành cho trẻ em bằng cách thử nghiệm từng phần với nhiều em nhỏ, sau đó chỉnh sửa và điều chỉnh tài liệu sao cho thật sự phù hợp với tâm hồn và nhận thức của các em.”
Nhiều câu chuyện khác nhau đã được kể cho các em học sinh; sau đó là những cuộc trao đổi sôi nổi giữa các em và giáo viên. Một thời gian sau, chính các em sẽ kể lại câu chuyện bằng lời của mình. Những ghi chép tỉ mỉ được thực hiện theo cách diễn đạt của các em cùng những chi tiết đặc biệt được nhấn mạnh. Rồi câu chuyện ấy được viết lên bảng đen hoặc bản in, trao tận tay học sinh để các em đọc.
Các em vô cùng thích thú khi nhận ra người bạn cũ trong bộ cánh mới, và khi niềm hứng khởi bừng lên, các em hầu như không gặp khó khăn gì trong việc nhận diện những từ ngữ thực sự “mới lạ” trong vốn từ vựng đọc của mình – thực chất lại là những người bạn thân quen trong kho từ vựng nói hàng ngày.
Tinh thần của cuốn sách có thể được minh họa qua hình ảnh con gà tây quay trong câu chuyện Cô Bé Bán Diêm. Câu chuyện này vốn được kể y như cách Hans Christian Andersen kính yêu đã kể cho trẻ em Đức nghe năm mươi năm về trước. Thế nhưng, trẻ em Mỹ lại có hình dung khác về loài gia cầm thường xuất hiện trên bàn tiệc Giáng Sinh. Khi chính các em nhỏ kể lại câu chuyện, các em đều nhắc đến “gà tây”, trong khi từ “ngỗng” chỉ xuất hiện duy nhất một lần. Bởi câu chuyện hướng tới độc giả nhỏ tuổi ngày nay, ngôn từ đã được điều chỉnh để phù hợp với cách nghĩ của các em.
Một lần nữa, trong câu chuyện Cô Bé Quàng Khăn Đỏ, chúng tôi vẫn ưu tiên sử dụng phiên bản kết thúc của bản tiếng Đức, bởi nó mang lại ấn tượng tươi vui hơn hẳn trong tâm trí trẻ nhỏ so với bản tiếng Anh thông dụng. Dù hình ảnh chó sói nuốt chửng cả bà lẫn cháu gái có vẻ phi lý, điều đó không hề làm giảm đi niềm hứng thú của các em với câu chuyện, ngược lại, cảnh hai bà cháu được giải thoát trong niềm vui đã tạo nên một kết thúc trọn vẹn.
Hơn nữa, vốn là câu chuyện cổ được lưu truyền qua nhiều ngôn ngữ như một cách lý giải trong hệ thống thần thoại về Mặt Trời, việc giữ nguyên bản gốc có vẻ phù hợp hơn – nhất là khi nó luôn nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình từ phía các độc giả nhỏ tuổi.
Trước khi giới thiệu các câu chuyện thần thoại Bắc Âu để đọc, chúng đã trở thành đề tài cho nhiều cuộc trò chuyện sôi nổi, những câu hỏi tò mò và những bức vẽ minh họa sống động. Một số câu chuyện thậm chí còn được các em nhỏ diễn lại theo cách riêng của trẻ thơ. Những miêu tả tỉ mỉ về Núi Ida, Asgard cùng hình ảnh các vị anh hùng chính đều đã được đề cập. Thế nhưng, dù những lời giới thiệu ban đầu dường như thu hút sự chú ý của các khán giả nhí, chúng chẳng bao giờ được nhắc lại khi các em được yêu cầu kể lại câu chuyện. Người kể lập tức đi thẳng vào mạch truyện chính. Chính vì lẽ đó mà những đoạn miêu tả về nhân vật anh hùng hay địa danh đều bị lược bỏ trong phần trình bày này. Do vậy, việc giới thiệu những vị thần Bắc Âu hùng mạnh cho học sinh sẽ tùy thuộc vào từng giáo viên sử dụng cuốn sách này, để mỗi thầy cô có thể vận dụng phương pháp giảng dạy phù hợp riêng mình.
Dưới đây là những tác phẩm hữu ích và tương đối dễ tìm kiếm đối với đa số giáo viên: “Thần Thoại Bắc Âu” [1] của Andersen, “Những Câu Chuyện Bắc Âu” [2] của Mabie, “Những Câu Chuyện từ Norseland” [3] của Mara Pratt, “Thần Thoại và Người Tạo Thần Thoại” [4] của Fiske, “Văn Hóa Nguyên Thủy” [5] của Taylor (Tập I); cùng các tác phẩm thơ ca của Longfellow [6].
Với hy vọng rằng những câu chuyện được giới thiệu sẽ mang lại niềm vui cho các em nhỏ khác như chúng đã từng làm say mê những em nhỏ đã góp phần xây dựng nên chính những câu chuyện này, tôi xin trân trọng gửi đến độc giả.
E. LOUISE SMYTHE.
Santa Rosa, California.