8 ĐÊM CUỐI CÙNG

Ông Utterson đang ngồi bên lò sưởi vào một buổi tối sau bữa ăn thì bất ngờ thấy Poole xuất hiện.

“Chà, Poole! Chuyện gì đưa anh đến đây thế?” ông Utterson thốt lên, rồi nhìn kỹ hơn vào người đầy tớ, ông hỏi tiếp: “Anh có vẻ không ổn. Bác sĩ bị bệnh à?”

“Thưa ông Utterson,” người đàn ông đáp, “có chuyện chẳng lành rồi.”

“Anh ngồi xuống đi, và uống chút rượu này đã,” vị luật sư nói. “Bây giờ, hãy bình tĩnh kể cho tôi nghe anh cần gì.”

“Ông hiểu tính bác sĩ mà, thưa ông,” Poole trả lời, “ông ấy thường tự giam mình trong phòng. Nhưng lần này, ông ấy lại đóng kín trong phòng thí nghiệm, và tôi thấy lo lắm, thưa ông – thật lòng là tôi sợ. Thưa ông Utterson, tôi sợ lắm rồi.”

“Thôi nào, anh bạn hiền,” vị luật sư nói, “hãy nói cho rõ ràng đi. Anh đang sợ cái gì vậy?”

“Tôi đã sống trong sợ hãi suốt cả tuần nay rồi,” Poole đáp, cố tình lảng tránh câu hỏi, “và giờ tôi không chịu nổi thêm nữa đâu.”

Dáng vẻ bề ngoài của người đàn ông hoàn toàn xác thực cho lời anh ta nói; cử chỉ điệu bộ của anh đã thay đổi theo chiều hướng tồi tệ hẳn đi; và kể từ khoảnh khắc đầu tiên thổ lộ nỗi sợ của mình, anh chưa một lần dám ngước mắt nhìn thẳng vào mặt vị luật sư. Ngay cả lúc này, anh vẫn ngồi đó, ly rượu chưa hề động đến đặt trên đầu gối, đôi mắt đờ đẫn nhìn chằm chằm vào một góc sàn nhà.

“Tôi không chịu nổi thêm nữa đâu,” anh ta lặp lại như xác nhận.

“Thôi nào,” vị luật sư nói, “tôi thấy anh có lý do chính đáng, Poole ạ; tôi nhận ra có chuyện gì đó rất nghiêm trọng đang xảy ra. Hãy cố gắng nói cho tôi biết đó là chuyện gì đi.”

“Tôi e rằng có chuyện đen tối rồi,” Poole trả lời bằng giọng khàn đặc.

“Chuyện đen tối!” luật sư thốt lên, vừa kinh hãi lại vừa có chút bực bội. “Chuyện đen tối gì? Anh ta đang ám chỉ điều gì vậy?”

“Tôi không dám nói ra, thưa ông,” người quản gia đáp; “nhưng ngài có thể đi cùng tôi và tự mình chứng kiến được không?”

Ông Utterson chỉ đáp lại bằng cách đứng phắt dậy, vớ lấy chiếc mũ và áo khoác dài; nhưng ông ngạc nhiên khi nhận thấy vẻ nhẹ nhõm hiện rõ trên gương mặt người đầy tớ, và có lẽ cũng không kém phần ngỡ ngàng khi thấy ly rượu vẫn còn nguyên vẹn chưa động tới khi anh ta đặt xuống để đi theo ông.

Đó là một đêm tháng Ba dữ dội, lạnh buốt, đúng chất tiết trời mùa này, với vầng trăng tái nhợt nằm ngửa như bị gió thổi nghiêng, cùng những tầng mây mỏng manh, trong suốt như lụa bay cuồn cuộn. Gió thổi mạnh đến nỗi khó mà trò chuyện được, và khiến máu dồn cả lên mặt. Dường như cơn gió cũng đã quét sạch bóng người qua lại một cách kỳ lạ trên khắp các con phố; bởi ông Utterson cảm thấy chưa bao giờ thấy khu vực London này lại vắng lặng đến thế. Ông ước gì mọi thứ khác đi; chưa bao giờ trong đời ông lại khao khát mãnh liệt đến vậy được nhìn thấy và chạm vào đồng loại; bởi dù có cố gắng thế nào, trong lòng ông vẫn trào dâng nỗi sợ hãi kinh hoàng về tai họa.

Khi họ tới quảng trường, nơi đây ngập tràn gió và bụi, những cành cây gầy guộc trong khu vườn đập mạnh vào hàng rào. Poole, người vẫn luôn đi trước một hai bước suốt chặng đường, giờ dừng lại giữa lối đi, và bất chấp cái lạnh cắt da, anh ta cởi mũ ra dùng chiếc khăn tay đỏ thấm mồ hôi trên trán. Nhưng dù vội vàng đến đâu, thứ anh ta lau đi không phải mồ hôi vì gắng sức, mà là hơi ẩm của nỗi đau nghẹn ngào; bởi gương mặt anh ta trắng bệch và giọng nói, khi cất lên, thì khàn đặc, đứt quãng.

“Vâng, thưa ngài,” anh ta nói, “chúng ta đã tới nơi rồi, mong Chúa phù hộ để chẳng có chuyện gì xấu xảy ra.”

“Amen, Poole,” vị luật sư đáp.

Ngay sau đó, người đầy tớ gõ cửa một cách hết sức thận trọng; cánh cửa hé mở nhưng vẫn còn then cài; và từ phía trong vọng ra tiếng hỏi: “Có phải anh đấy không, Poole?”

“Mọi chuyện ổn cả,” Poole trả lời. “Mở cửa đi.”

Khi họ bước vào, đại sảnh ngập tràn ánh đèn; ngọn lửa trong lò sưởi bập bùng cháy; và quanh chiếc lò ấm áp kia, tất cả gia nhân, cả trai lẫn gái, đang co cụm lại với nhau như một bầy cừu hoảng loạn. Vừa trông thấy ông Utterson, cô hầu gái liền bật khóc nức nở trong cơn hoảng hốt; còn người đầu bếp thì thốt lên “Lạy Chúa! Ông Utterson tới rồi!” rồi chạy sầm tới như muốn ôm chặt lấy ông.

“Gì, cái gì thế này? Tất cả bọn ngươi đều tụ tập ở đây à?” vị luật sư cất lời với giọng điệu bực bội. “Thật là dị thường, thật là vô phép; chủ nhân của các ngươi sẽ không hài lòng chút nào đâu.”

“Tất cả họ đều khiếp sợ,” Poole đáp lại.

Một khoảng lặng nặng nề bao trùm, chẳng ai dám cãi lại; chỉ có cô hầu gái bật ra tiếng nức nở rồi bỗng oà lên khóc.

“Im miệng!” Poole quát vào mặt cô ta bằng giọng điệu hung dữ, lộ rõ thần kinh đang căng như dây đàn; và quả thật, khi tiếng khóc của cô gái vang lên đột ngột, tất cả bọn họ đều giật thót người, đồng loạt quay về phía cánh cửa phía trong với vẻ mặt đầy khiếp đảm như đang chờ đợi điều gì.

“Giờ thì,” người quản gia tiếp tục, ra lệnh cho chú nhóc phụ bếp, “đưa tôi một cây nến, chúng ta sẽ giải quyết việc này ngay tức khắc.” Rồi anh ta mời ông Utterson đi theo, dẫn đường ra khu vườn phía sau.

“Giờ thì, thưa ngài,” người quản gia nói, giọng khẽ khàng, “xin ngài bước thật nhẹ nhàng. Tôi muốn ngài được nghe rõ, nhưng không muốn chúng ta bị phát hiện. Và đặc biệt, thưa ngài, nếu như ông ấy có mời ngài vào, xin ngài đừng nhận lời.”

Lời cảnh báo bất ngờ cuối cùng ấy khiến dây thần kinh của ông Utterson giật thót, suýt nữa làm ông mất đà ngã ngửa. Nhưng ông nhanh chóng lấy lại bình tĩnh, tiếp tục theo chân người quản gia bước vào tòa nhà phòng thí nghiệm. Họ len qua căn phòng mổ với những thùng gỗ, chai lọ chất đống hỗn độn, rồi dừng chân dưới chân cầu thang.

Tại đây, Poole ra hiệu cho ông lùi lại một bên và lắng nghe ngóng. Còn bản thân người quản gia thì đặt cây nến xuống, hít một hơi thật sâu lấy can đảm, rồi bước từng bước lên các bậc thang, ngón tay run nhẹ khi gõ lên tấm vải nỉ đỏ phủ kín cánh cửa phòng làm việc.

“Thưa ông, ông Utterson muốn gặp ông,” gã đầy tớ gọi to; vừa dứt lời lại hối hả ra hiệu cho vị luật sư phải chú ý lắng nghe.

Một giọng nói cáu kỉnh vọng ra từ phía trong: “Bảo hắn ta rằng ta không tiếp ai hết!”

“Cám ơn ông,” Poole đáp, giọng lộ rõ vẻ đắc thắng kỳ lạ. Tay cầm ngọn nến cháy leo lét, hắn dẫn ông Utterson quay ra sân rồi vào căn bếp rộng, nơi lò lửa đã tắt ngấm và những con gián đang nhảy tanh tách trên nền gạch.

“Thưa ông,” hắn chăm chăm nhìn thẳng vào mắt vị luật sư, chất vấn: “Đó có còn là giọng nói của ông chủ tôi không?”

“Dường như đã thay đổi rất nhiều,” vị luật sư trả lời, gương mặt tái mét nhưng ánh mắt vẫn kiên định nhìn thẳng vào người đối diện.

“Thay đổi ư? Vâng, tôi cũng nghĩ vậy,” người quản gia nói, giọng đầy xác tín. “Tôi đã phục vụ trong ngôi nhà này hai mươi năm trời, lẽ nào tôi lại nhầm lẫn về giọng nói của chủ nhân? Không thể nào, thưa ngài; chủ tôi đã bị sát hại rồi; ông ấy bị giết chết cách đây tám ngày, vào cái đêm chúng tôi nghe thấy tiếng ông kêu cầu cứu Chúa trời; và ai đang chiếm giữ thân xác ấy, vì sao hắn lại ở đó, đó mới chính là điều kinh khủng, thưa ngài Utterson!”

“Đây quả là chuyện kỳ lạ, Poole; thật sự là một câu chuyện không tưởng,” ông Utterson nói trong khi cắn móng tay đầy lo lắng. “Giả dụ như anh nghĩ đúng, giả dụ Bác sĩ Jekyll đã bị – ừm, bị sát hại, thì điều gì có thể khiến kẻ thủ ác ở lại hiện trường? Điều đó hoàn toàn phi lý; không một lý trí tỉnh táo nào có thể chấp nhận được.”

“Vâng, thưa ông Utterson, ông là người khó tính đấy, nhưng tôi sẽ thỏa mãn yêu cầu của ông,” Poole nói. “Suốt cả tuần qua (ông phải hiểu điều này) ông ấy, hay con quỷ đó, bất cứ thứ gì đang trú ngụ trong căn phòng làm việc kia, đã gào thét ngày đêm đòi một loại thuốc nào đó mà không thể kiếm được. Đôi khi đó là thói quen của ông chủ – của chủ tôi ấy – viết mệnh lệnh lên giấy rồi ném xuống cầu thang. Cả tuần nay chúng tôi chẳng thấy gì khác ngoài những mảnh giấy, một cánh cửa đóng chặt, và ngay cả bữa ăn cũng phải để đó rồi lén lút đưa vào khi không ai để ý. Vâng thưa ông, mỗi ngày, thậm chí hai ba lần trong ngày, nào là mệnh lệnh nào là lời than phiền, và tôi đã phải chạy khắp các hiệu thuốc bán sỉ trong thành phố. Mỗi lần tôi mang thuốc về, lại có tờ giấy khác bảo trả lại vì không đủ tinh khiết, rồi lại lệnh mới gửi tới nhà thuốc khác. Loại thuốc này cần gấp đến mức khủng khiếp, thưa ông, mà chẳng biết để làm gì.”

“Anh có tờ giấy nào trong số đó không?” ông Utterson hỏi.

Poole lục trong túi và đưa ra một tờ giấy nhàu nát, mà vị luật sư, cúi sát hơn về phía ngọn nến, chăm chú xem xét. Nội dung bức thư viết như sau: “Bác sĩ Jekyll gửi lời chào tới Ngài Maw. Ông ấy xin khẳng định rằng lô hàng cuối cùng không đạt độ tinh khiết và hoàn toàn vô dụng cho mục đích hiện tại của ông ta. Vào năm 18xx, Bác sĩ J. đã mua một số lượng khá lớn từ Ngài M. Giờ đây ông ấy tha thiết yêu cầu họ tìm kiếm hết sức cẩn thận, và nếu còn loại nào cùng chất lượng, xin hãy gửi ngay cho ông ấy. Giá cả không thành vấn đề. Tầm quan trọng của việc này đối với Bác sĩ J. khó có thể nói quá lên được.” Cho tới đoạn này, lá thư vẫn được viết khá điềm tĩnh, nhưng rồi đột nhiên nét bút loang mực, cảm xúc người viết bỗng bộc phát. “Nhân danh Chúa,” ông viết thêm, “hãy tìm cho tôi chút loại cũ ấy.”

“Đây là một bức thư kỳ lạ,” ông Utterson nhận xét; rồi hỏi một cách sắc sảo: “Sao anh lại có nó khi nó đã bị mở rồi?”

“Người chủ hiệu Maw nổi giận lắm, thưa ông, và ông ta quẳng nó về phía tôi như quẳng rác vậy,” Poole trả lời.

“Chắc chắn đây là nét chữ của bác sĩ, anh có nhận ra không?” vị luật sư tiếp tục tra hỏi.

“Tôi thấy có vẻ giống,” người đầy tớ đáp với chút bực bội; rồi bỗng chuyển giọng: “Nhưng chữ viết thì có nghĩa lý gì chứ?” anh ta nói. “Tôi đã tận mắt trông thấy ông ấy!”

“Trông thấy ông ấy ư?” ông Utterson lặp lại. “Như thế nào?”

“Đúng vậy!” Poole khẳng định. “Sự việc là thế này. Tôi bất ngờ bước vào phòng thí nghiệm từ khu vườn. Hình như ông ấy đã lén ra ngoài để tìm kiếm loại thuốc nào đó hay vật gì tương tự; bởi cửa phòng làm việc đang mở toang, và ông ấy đang ở cuối phòng, lục lọi giữa đống thùng hàng. Ông ấy ngẩng đầu lên khi tôi bước vào, thốt lên một tiếng kêu, rồi phóng vụt lên cầu thang vào phòng làm việc. Tôi chỉ kịp nhìn thấy ông ấy trong chốc lát, nhưng tóc tôi dựng đứng như lông nhím. Thưa ông, nếu đó quả là chủ nhân của tôi, sao ông ấy lại đeo mặt nạ? Nếu đó là chủ nhân tôi, tại sao ông ấy lại rít lên như chuột, rồi bỏ chạy trốn tôi? Tôi đã phục vụ ông ấy đủ lâu rồi. Và rồi…” Người đàn ông ngừng lại, đưa tay lên vuốt mặt.

“Đây quả thực là những chuyện hết sức kỳ lạ,” ông Utterson nói, “nhưng tôi nghĩ mình đã bắt đầu hiểu ra vấn đề. Chủ nhà của anh, Poole ạ, rõ ràng đang mắc phải một chứng bệnh vừa giày vò thân xác vừa làm biến dạng con người; chính vì thế, như tôi được biết, giọng nói của ông ấy đã thay đổi; chính vì thế mới có chiếc mặt nạ kia và thói quen trốn tránh bạn bè; chính vì thế ông ấy mới khẩn thiết tìm kiếm thứ thuốc này, như thể đó là tia hy vọng cuối cùng để linh hồn khốn khổ kia có thể hồi phục – cầu Chúa đừng để ông ấy bị lừa dối! Đó là cách lý giải của tôi; thật đáng buồn, Poole à, vâng, và cũng thật kinh khủng khi nghĩ tới; nhưng nó rất rõ ràng, rất tự nhiên, hoàn toàn phù hợp, và giúp chúng ta gạt bỏ mọi nỗi sợ hãi thái quá.”

“Thưa ngài,” người quản gia lên tiếng, gương mặt xám xịt loang lổ những mảng tái nhợt, “_cái thứ_ ấy không phải là chủ nhân của tôi, tôi xin thề là thế. Chủ nhân tôi” – đến đây hắn liếc nhìn xung quanh rồi hạ giọng xuống thành tiếng thì thầm – “là một quý ông cao lớn, dáng vẻ đường hoàng, còn thứ kia thì nom như một kẻ lùn thấp hèn.”

Ông Utterson vừa định cất lời phản bác.

“Ôi thưa ngài,” Poole kêu lên, “ngài tưởng tôi không nhận ra chủ nhân sau hai mươi năm phụng sự ư? Ngài tưởng tôi không biết đầu ông ấy chạm tới chỗ nào trên khung cửa phòng làm việc – nơi tôi vẫn thấy ông mỗi sớm mai trong suốt cuộc đời mình? Không, thưa ngài, cái thứ đeo mặt nạ kia không bao giờ là Bác sĩ Jekyll – Chúa mới biết nó là quái vật gì, nhưng nhất định không phải Bác sĩ Jekyll; và trong thâm tâm tôi tin chắc rằng đã có một vụ sát nhân xảy ra.”

“Poole,” vị luật sư trả lời, “nếu anh đã nói thế, tôi buộc phải coi đây là trách nhiệm của mình để làm sáng tỏ mọi chuyện. Dù tôi hết sức muốn bảo vệ danh dự cho chủ nhân của anh, dù tôi vô cùng băn khoăn khi mảnh giấy này dường như chứng minh ông ấy vẫn còn sống, tôi vẫn phải xem việc phá cánh cửa kia là nhiệm vụ bắt buộc.”

“Ôi thưa ngài Utterson, giờ mới gọi là nói chuyện phải lẽ chứ!” người quản gia thốt lên đầy phấn khích.

“Giờ đến vấn đề thứ hai,” ông Utterson nghiêm túc tiếp tục: “Ai sẽ là người thực hiện việc này?”

“Tất nhiên là ngài và tôi, thưa ngài,” Poole đáp lại bằng giọng điệu kiên quyết không chút nao núng.

“Trả lời hay lắm,” vị luật sư gật đầu; “và bất kể chuyện gì xảy ra sau này, tôi đứng ra bảo đảm anh sẽ không phải gánh chịu hậu quả.”

“Trong phòng mổ có một cây rìu,” Poole tiếp tục; “và ngài có thể lấy cây gậy sắt ở nhà bếp.”

Vị luật sư cầm lấy thứ vũ khí thô sơ nhưng nặng nề ấy, đưa lên cân nhắc. “Poole này,” ông ngẩng mặt lên hỏi, “anh có nhận ra rằng chúng ta sắp tự đẩy mình vào chỗ nguy hiểm không?”

“Ngài nói đúng lắm, thưa ngài, quả thật là nguy hiểm,” người quản gia đáp.

“Vậy thì,” vị luật sư nói, “tốt nhất ta nên nói thẳng với nhau. Cả hai chúng ta đều đang nghĩ nhiều hơn những lời đã thốt ra; hãy bày tỏ hết đi. Cái bóng đeo mặt nạ mà anh nhìn thấy ấy, anh có nhận ra nó không?”

“Dạ thưa ngài, hắn chạy quá nhanh, lại khom lưng đến nỗi tôi khngài dám chắc chắn,” người ấy đáp. “Nhưng nếu ngài hỏi có phải là Hyde không – thì, vâng, tôi tin là đúng! Ngài xem, hắn cùng cỡ người, cùng dáng chạy nhanh nhẹn, uyển chuyển y hệt; và ngoài hắn ra, còn ai có thể vào bằng cửa phòng thí nghiệm? Ngài hẳn chưa quên, thưa ngài, lúc xảy ra vụ án mạng, hắn vẫn còn giữ chìa khóa chứ? Nhưng chưa hết đâu. Tôi không rõ ngài Utterson đã từng gặp tên Hyde này chưa?”

“Rồi,” vị luật sư nói, “tôi đã có dịp trò chuyện với hắn một lần.”

“Thế thì ngài hẳn cũng nhận thấy như tất cả chúng tôi rằng có điều gì đó quái lạ về con người ấy – thứ gì đó khiến người ta nổi da gà – tôi không biết diễn tả thế nào cho đúng, thưa ngài, chỉ biết rằng nó khiến người ta thấy lạnh sống lưng và rùng mình tận tâm can.”

“Tôi thừa nhận mình cũng có chút cảm giác tương tự như anh miêu tả,” ông Utterson đáp.

“Đúng thế, thưa ngài,” Poole tiếp lời. “Khi cái bóng mang mặt nạ trông như khỉ độc ấy bật ra từ đống hóa chất rồi phóng vào phòng làm việc, tôi cảm thấy lạnh buốt dọc xương sống như bị băng giá xuyên thấu. Ôi, tôi biết đó không phải bằng chứng xác thực, ngài Utterson ạ; tôi đủ tỉnh táo để hiểu điều đó; nhưng một người đàn ông thì có trực giác của mình, và tôi thề với Chúa đó chính là Hyde!”

“Phải, phải,” vị luật sư nói. “Nỗi lo của tôi cũng đang hướng về một điều tương tự. Tôi e rằng điều xấu xa đã bắt đầu – điều xấu xa chắc chắn sẽ đến – từ mối liên hệ ấy. Vâng, tôi thực sự tin anh; tôi tin rằng Harry tội nghiệp đã bị giết chết; và tôi tin kẻ sát nhân của ông ấy (vì mục đích gì, chỉ có Trời mới biết) vẫn đang ẩn náu trong căn phòng của nạn nhân. Được rồi, hãy để chúng ta đòi lại công lý. Gọi Bradshaw lại đây.”

Người đầy tớ nam bước vào khi được gọi, gương mặt xanh xao và đầy lo lắng.

“Bình tĩnh nào, Bradshaw,” vị luật sư nói. “Tôi hiểu sự căng thẳng này đang đè nặng lên tất cả các anh; nhưng giờ đây chúng ta sẽ chấm dứt nó. Poole ở đây cùng tôi sẽ đập cửa xông vào phòng làm việc. Nếu mọi chuyện bình yên, tôi sẽ gánh vác trọn trách nhiệm. Trong trường hợp có chuyện chẳng lành thực sự xảy ra, hoặc có kẻ xấu nào đó tìm cách trốn thoát bằng lối sau, anh và cậu bé phải đi vòng qua góc nhà với hai cây gậy chắc chắn và canh giữ cửa phòng thí nghiệm. Chúng tôi cho các anh mười phút để vào vị trí.”

Khi Bradshaw bước đi, vị luật sư liếc nhìn chiếc đồng hồ. “Giờ thì, Poole, chúng ta hãy vào vị trí,” ông nói; rồi kẹp cây gậy sắt dưới nách, dẫn đầu bước ra sân.

Những đám mây đen đã nuốt chửng vầng trăng, giờ đây bóng tối bao trùm hoàn toàn. Gió thổi từng hồi, từng cơn vào cái sân thăm thẳm của tòa nhà, khiến ngọn nến chập chờn theo mỗi bước chân họ, cho tới khi họ tìm được chỗ ẩn náu trong căn phòng giải phẫu, nơi họ ngồi xuống trong im lặng chờ đợi. London vọng về tiếng ồn ào trang trọng khắp nơi; nhưng ngay gần đó, sự yên tĩnh chỉ bị xé toạc bởi tiếng bước chân đi đi lại lại trên nền phòng làm việc.

“Thế rồi nó cứ đi đi lại lại suốt cả ngày, thưa ông,” Poole khẽ nói; “vâng, và gần như cả đêm nữa. Chỉ khi nào có lô thuốc mới từ hiệu thuốc gửi đến thì mới tạm ngưng một chút. Ôi, một lương tâm tội lỗi thì làm sao mà yên được! Ôi, thưa ông, mỗi bước chân của nó đều dính đầy máu tanh tàn bạo! Nhưng ông nghe kìa, gần hơn rồi – hãy lắng tai nghe cho kỹ, thưa ông Utterson, rồi nói cho tôi biết, liệu đó có phải là bước chân của bác sĩ không?”

Những bước chân nhẹ nhõm mà kỳ quặc, đều đặn từng nhịp, dù bước đi rất chậm rãi; thật sự chẳng giống chút nào với dáng đi nặng nề, ì ạch của Henry Jekyll. Ông Utterson thở dài não nuột. “Không còn gì khác sao?” ông hỏi.

Poole gật đầu. “Một lần,” anh nói. “Một lần tôi nghe thấy tiếng nó khóc!”

“Khóc? Sao lại thế?” vị luật sư hỏi, bỗng cảm thấy một cơn rùng mình ghê rợn xuyên qua người.

“Khóc như một người đàn bà hay một hồn ma lạc lối,” người quản gia đáp. “Tôi bỏ đi với nỗi niềm ấy trong lòng, đến nỗi chính tôi cũng muốn òa lên khóc.”

Nhưng giờ đây, mười phút đã gần hết. Poole rút chiếc rìu từ dưới đống rơm đóng kiện; ngọn nến được đặt lên chiếc bàn gần nhất để soi đường cho cuộc tấn công; và họ nín thở tiến lại gần nơi những bước chân kiên nhẫn vẫn không ngừng đi tới đi lui, đi tới đi lui, trong sự tĩnh mịch của đêm khuya.

“Jekyll,” Utterson gằn giọng lên tiếng, “tôi đòi hỏi phải được gặp ông ngay.” Ông ngừng lại chờ đợi, nhưng chỉ có im lặng đáp trả. “Tôi cảnh cáo ông rành mạch đây, mọi nghi ngờ đã lên tới đỉnh điểm, tôi buộc phải – và sẽ – gặp mặt ông,” giọng ông vang lên đanh thép; “nếu không bằng lễ độ, thì bằng cưỡng ép – nếu không do ông tự nguyện, thì bằng vũ lực!”

“Utterson,” một giọng nói nghẹn ngào vọng ra, “nhân danh Chúa, xin hãy thương xót!”

“A, cái giọng đó không phải của Jekyll – mà là Hyde!” Utterson thét lên. “Phá cửa đi, Poole!”

Poole vung chiếc rìu lên cao; nhát bổ đầu tiên khiến cả tòa nhà rung chuyển, cánh cửa bọc nỉ đỏ bật khỏi then cài và bản lề. Một tiếng rú kinh hoàng, tựa hồ tiếng gào của thú vật khiếp sợ tột độ, xé toang không gian phòng làm việc. Lưỡi rìu lại vút lên không trung, những mảnh gỗ vỡ vụn dưới nhát bổ thứ hai, khung cửa cong vênh; bốn nhát chém liên tiếp giáng xuống; nhưng chất gỗ quá bền bỉ, những chi tiết gia công lại quá tinh xảo; mãi tới nhát thứ năm, then khóa mới bật tung, cánh cửa nát bươm đổ ập vào phòng, nằm chềnh ềnh trên tấm thảm.

Những người xông vào, khiếp đảm trước tiếng động ầm ĩ do chính họ gây ra và sự tĩnh mịch đột ngột bao trùm sau đó, lùi lại một bước rồi dòm vào. Gian phòng làm việc hiện ra trước mắt họ trong ánh đèn dầu lặng lẽ, ngọn lửa ấm áp bập bùng trong lò sưởi kêu lách tách, ấm nước réo lên những tiếng sôi nhỏ, vài ngăn kéo hé mở, giấy tờ xếp ngay ngắn trên bàn viết, cạnh lò sưởi gần hơn là bộ đồ trà đã bày sẵn; quả thật bạn sẽ bảo đây là căn phòng yên bình nhất, và nếu không có những tủ kính chất đầy hóa chất kia, thì đêm ấy nó cũng chỉ là một căn phòng bình thường như bao căn phòng khác ở London.

Giữa căn phòng, một xác chết đàn ông nằm co quắp trong tư thế biến dạng ghê rợn, những cơn co giật cuối cùng vẫn chưa dứt. Họ bước nhẹ tới gần, lật ngửa thi thể lên và nhận ra gương mặt Edward Hyde. Hắn mặc bộ quần áo rộng thùng thình – cỡ của bác sĩ Jekyll; những đường gân trên mặt hắn vẫn co giật như còn dấu hiệu sinh tồn, nhưng sự sống thực sự đã tắt hẳn. Từ mảnh vỡ lọ thuốc trong tay hắn cùng mùi hạnh nhân đắng ngắt tỏa khắp phòng, Utterson hiểu ngay mình đang chứng kiến cái chết tự nguyện của một kẻ tự hủy diệt.

“Ta đã tới muộn mất rồi,” ông trầm giọng nói, “muộn để cứu rỗi hay trừng phạt y. Hyde đã trả giá bằng mạng sống; giờ việc của chúng ta là tìm cho ra thân xác chủ nhân của hắn.”

Phần lớn hơn nhiều của tòa nhà là phòng mổ, chiếm gần hết diện tích tầng trệt với ánh sáng chiếu từ trên cao xuống, cùng với phòng làm việc nằm ở một đầu, tạo thành một tầng lửng nhô lên và hướng ra khoảng sân. Một hành lang dài nối liền phòng mổ với cánh cửa ở lối đi hẹp; còn phòng làm việc thì có lối vào riêng biệt bằng một cầu thang phụ. Ngoài ra còn có vài căn buồng nhỏ tối om cùng một hầm rượu rộng thênh thang.

Tất cả những nơi này giờ đây đều bị lục soát kỹ càng. Mỗi căn phòng nhỏ chỉ cần liếc qua là đủ, bởi tất cả đều trống trơn, và qua lớp bụi phủ dày trên ngưỡng cửa, rõ ràng chúng đã lâu không được mở ra. Hầm rượu thì chất đầy đồ đạc hỗn độn, hầu hết là di vật từ thời vị bác sĩ tiền nhiệm của Jekyll; nhưng ngay khi mở cửa, họ đã biết việc tiếp tục tìm kiếm là vô ích, bởi một màng nhện dày đặc như tấm màn đã phủ kín lối vào, chứng tỏ nơi này đã bị bỏ hoang nhiều năm trời. Khắp nơi đều không thấy bất kỳ dấu vết nào của Henry Jekyll, dù là người sống hay xác chết.

Poole giậm chân mạnh lên nền gạch lát hành lang. “Chắc chắn ông ấy phải bị chôn ở đây,” hắn nói, tai vểnh lên nghe ngóng.

“Hoặc là ông ta đã trốn thoát rồi,” Utterson đáp, rồi quay sang kiểm tra cái cửa ở lối đi hẹp. Cánh cửa vẫn khóa chặt; và ngay bên dưới trên nền gạch, họ phát hiện một chiếc chìa khóa đã han rỉ.

“Xem ra cái này chưa từng được dùng đến,” vị luật sư nhận xét.

“Dùng ư!” Poole lặp lại. “Ngài không thấy sao, nó đã gãy làm đôi rồi? Như thể có ai đó đã giẫm mạnh lên vậy.”

“Đúng vậy,” Utterson tiếp lời, “và cả những vết nứt cũng đã rỉ sét hết rồi.” Hai người đàn ông nhìn nhau với ánh mắt đầy khiếp sợ. “Việc này vượt quá sức tôi rồi, Poole ạ,” vị luật sư thốt lên. “Ta nên trở lại phòng làm việc thôi.”

Họ bước lên cầu thang trong im lặng, thỉnh thoảng lại liếc nhìn xác chết với ánh mắt khiếp sợ, rồi tiếp tục kiểm tra kỹ lưỡng hơn những đồ vật trong phòng làm việc. Trên bàn, dấu vết của thí nghiệm hóa học còn sót lại, những đống muối trắng nhỏ được cân đo cẩn thận đặt trên đĩa thủy tinh, như thể chuẩn bị cho một cuộc thử nghiệm mà người đàn ông đáng thương kia đã không thể hoàn thành.

“Đó chính là thứ thuốc tôi vẫn thường mang đến cho ông ấy,” Poole lên tiếng; và ngay khi lời nói vừa dứt, ấm nước bỗng phát ra tiếng kêu giật mình rồi sôi ùng ục.

Tiếng động đưa họ đến gần lò sưởi, nơi chiếc ghế bành được kê sát vào một cách ấm cúng, bộ ấm trà đã chuẩn bị sẵn sàng bên tay vịn, thậm chí đường đã được bỏ sẵn trong tách. Trên giá sách có vài cuốn sách; một quyển nằm mở bên cạnh bộ trà, khiến ông Utterson giật mình khi nhận ra đó là bản in của một tác phẩm tôn giáo mà Jekyll từng nhiều lần bày tỏ lòng tôn kính sâu sắc, giờ đây bị chính tay ông chú thích bằng những lời lẽ báng bổ đầy rùng rợn.

Sau đó, trong khi lục soát căn phòng, những người tìm kiếm tiến đến chiếc gương dài phản chiếu toàn thân, và nhìn sâu vào đó với một nỗi sợ hãi không thể kìm nén. Nhưng tấm gương được đặt theo cách chỉ phản chiếu ánh hồng nhạt lên trần nhà, những tia lửa lập lòe phản chiếu trăm lần trên mặt kính của các tủ chè, cùng những khuôn mặt tái mét đầy kinh hãi của chính họ đang cúi nhìn.

“Tấm gương này đã chứng kiến nhiều chuyện quái lạ lắm, thưa ngài,” Poole thì thào.

“Và hẳn không gì quái lạ bằng chính nó,” vị luật sư lặp lại với cùng giọng điệu. “Bởi Jekyll đã dùng nó để làm gì chứ—” ông giật mình khi thốt lên cái tên ấy, rồi gắng vượt qua cơn run sợ—“Jekyll cần nó để làm gì chứ?” ông hỏi.

“Ông nói đúng đấy!” Poole thốt lên.

Hai người liền hướng sự chú ý về phía chiếc bàn làm việc. Giữa những chồng giấy tờ được xếp đặt ngăn nắp, một phong bì lớn nằm ở vị trí trên cùng, bên ngoài ghi rõ tên ông Utterson bằng nét chữ quen thuộc của vị bác sĩ. Vị luật sư run run mở phong thư, vài tờ giấy bên trong lả tả rơi xuống mặt sàn.

Trước tiên là một bản di chúc, được soạn thảo với những điều khoản kỳ dị y hệt như bản ông đã từ chối ký sáu tháng về trước – vừa mang tính chất di ngôn khi qua đời, vừa là văn bản hiến tặng tài sản trong trường hợp mất tích. Nhưng thay vì cái tên Edward Hyde như dự đoán, vị luật sư với nỗi kinh ngạc khôn tả đã đọc thấy dòng chữ Gabriel John Utterson hiện lên rõ ràng. Ông ngẩng mặt nhìn Poole, rồi lại cúi xuống nhìn chằm chằm vào tờ giấy, cuối cùng đưa mắt về phía thi thể bất hạnh đang nằm bất động trên tấm thảm.

“Đầu óc tôi rối bời,” ông thốt lên. “Hắn đã giữ nó suốt mấy ngày qua; hắn chẳng có lý do gì để ưa tôi; hắn hẳn phải điên tiết khi thấy mình bị thay thế; thế mà hắn lại không tiêu hủy tài liệu này.”

Ông cầm lấy tờ giấy tiếp theo; đó là một mẩu ghi chú ngắn viết bằng nét chữ của vị bác sĩ với ngày tháng đề trên đầu trang.

“Ôi Poole!” vị luật sư kêu lên, “ông chủ vẫn còn sống và hiện diện nơi đây hôm nay. Không thể nào ông ấy bị giết chóng vánh đến thế; ông ấy hẳn phải còn sống, hẳn đã trốn thoát rồi! Nhưng rồi, tại sao lại trốn? Và bằng cách nào? Trong trường hợp đó, liệu chúng ta có dám khẳng định đây là vụ tự tử? Ôi, chúng ta phải thận trọng. Tôi có linh cảm rằng chúng ta sắp đẩy ông chủ của anh vào một thảm họa kinh hoàng nào đó.”

“Thưa ông, sao ông không đọc nó đi?” Poole hỏi.

“Bởi vì tôi sợ,” vị luật sư trả lời với vẻ trang nghiêm. “Cầu Chúa phù hộ để nỗi sợ của tôi là vô cớ!” Rồi ông đưa tờ giấy lên trước mắt và bắt đầu đọc:

“Utterson thân mến, – Khi bức thư này đến tay anh, tôi đã biến mất, dưới hoàn cảnh nào thì chính tôi cũng không đủ sức nhìn thấu để đoán trước. Nhưng linh cảm cùng mọi tình huống của thế sự khó gọi tên này đều báo cho tôi biết rằng kết cục là không thể tránh khỏi và sẽ đến rất nhanh. Vậy nên, trước hết hãy đọc câu chuyện mà Lanyon đã dặn tôi rằng ông ấy sẽ trao lại cho anh; và nếu anh muốn biết thêm, hãy đọc bản tự thú của…

Người bạn không xứng đáng và khốn khổ của ông,

HENRY JEKYLL.”

“Vậy còn tài liệu thứ ba nữa chứ?” ông Utterson hỏi.

“Đây, thưa ông,” Poole đáp, rồi trao vào tay ông một phong bì khá dày, được đóng dấu niêm phong ở nhiều chỗ.

Vị luật sư cất nó vào túi áo. “Tôi sẽ không bình luận gì về lá thư này. Nếu chủ nhân của anh đã bỏ trốn hoặc đã qua đời, ít nhất chúng ta cũng có thể bảo vệ danh dự cho ông ấy. Giờ đã mười giờ rồi; tôi phải về nhà và đọc những tài liệu này trong yên tĩnh; nhưng tôi sẽ quay lại trước nửa đêm, khi ấy chúng ta sẽ triệu tập cảnh sát.”

Họ bước ra, khóa cửa phòng thí nghiệm lại; và ông Utterson, một lần nữa để lại đám gia nhân đang túm tụm bên lò sưởi giữa sảnh, lầm lũi trở về văn phòng để nghiền ngẫm hai bản tường thuật sẽ vén màn bí ẩn này.