CHƯƠNG VI: TOBIAS GREGSON THỂ HIỆN TÀI NĂNG

Sáng hôm sau, các tờ báo đều đăng tải dòng tít về “Vụ án bí ẩn ở Brixton” – cái tên mà họ dùng để gọi sự việc. Mỗi tờ đều có bài tường thuật chi tiết, thậm chí một số còn kèm theo bài xã luận riêng. Trong đó có những thông tin mà tôi chưa từng biết trước đây. Tôi đã cắt và lưu lại nhiều bài báo, đoạn trích liên quan đến vụ án này trong cuốn sổ lưu niệm của mình. Dưới đây là tóm tắt một vài nội dung đáng chú ý:

Tờ Daily Telegraph nhận định rằng lịch sử tội phạm hiếm khi ghi nhận một vụ án kỳ lạ và bi thảm đến thế. Cái tên Đức của nạn nhân, sự vắng mặt của bất kỳ động cơ rõ ràng nào, cùng dòng chữ đáng sợ trên tường – tất cả đều ám chỉ rằng vụ án có liên quan đến những kẻ tị nạn chính trị và cách mạng. Ở Mỹ, phe Xã hội chủ nghĩa có nhiều chi nhánh, và nạn nhân rất có thể đã vi phạm những điều luật ngầm của họ, dẫn đến việc bị truy sát. Bài báo cũng nhắc thoáng qua về Vehmgericht, thuốc độc aqua tofana, hội kín Carbonari, Nữ Hầu tước de Brinvilliers, thuyết Darwin, học thuyết Malthus, cùng những vụ giết người trên đường Ratcliff Highway, rồi kết thúc bằng lời chỉ trích Chính phủ và yêu cầu tăng cường giám sát người nước ngoài tại Anh.

Tờ Standard nhận định rằng những vụ bạo hành vô pháp luật kiểu này thường xảy ra dưới thời chính quyền Đảng Tự do. Chúng bắt nguồn từ sự hỗn loạn trong tư tưởng quần chúng, dẫn đến sự suy yếu của mọi thể chế quyền lực. Nạn nhân là một quý ông người Mỹ đã lưu trú vài tuần tại thủ đô. Ông thuê phòng tại nhà trọ của bà Charpentier ở Torquay Terrace, Camberwell. Trong chuyến đi này, ông có mang theo thư ký riêng là Joseph Stangerson. Hai người đã từ biệt bà chủ nhà vào thứ Ba ngày mùng 4 tháng này, lên đường tới ga Euston với dự định bắt chuyến tàu tốc hành đi Liverpool. Họ được nhìn thấy lần cuối cùng khi đứng cùng nhau trên sân ga. Sau đó không ai còn biết tin tức gì về họ cho đến khi thi thể ông Drebber được phát hiện trong căn nhà hoang ở Brixton Road – một địa điểm cách xa ga Euston hàng dặm đường. Làm thế nào ông tới được nơi đó, hay nguyên nhân nào dẫn đến cái chết của ông, vẫn còn là những bí ẩn chưa được giải đáp. Hiện tung tích của Stangerson vẫn mất tích. Chúng tôi được biết các Thanh tra Lestrade và Gregson từ Scotland Yard đã nhận trách nhiệm điều tra vụ án, và tin tưởng rằng những sĩ quan tài năng này sẽ sớm làm sáng tỏ mọi tình tiết.

Tờ Daily News khẳng định không còn chút nghi ngờ nào rằng đây là một vụ án mang động cơ chính trị. Chính sách chuyên chế và thái độ thù địch với chủ nghĩa Tự do của các chính quyền lục địa đã đẩy không ít người phải lưu vong sang bờ biển nước Anh – những con người vốn có thể trở thành công dân kiệt xuất nếu không bị biến thành kẻ cay đắng bởi những gì họ phải chịu đựng. Giữa họ tồn tại một bộ quy tắc danh dự khắc nghiệt, nơi mọi vi phạm đều bị trả giá bằng sinh mạng. Chúng ta phải dốc toàn lực để truy tìm thư ký Stangerson và thu thập thông tin chi tiết về thói quen sinh hoạt của người quá cố. Một bước đột phá quan trọng đã đạt được khi xác định được địa chỉ nơi nạn nhân từng cư trú – thành quả này hoàn toàn thuộc về sự nhạy bén và năng lực xuất chúng của Thanh tra Gregson từ Scotland Yard.

Sherlock Holmes và tôi cùng đọc những thông báo này trong bữa sáng, và chúng dường như khiến anh ấy vô cùng hứng thú.

“Tôi đã bảo anh rồi, dù xảy ra chuyện gì đi nữa, Lestrade và Gregson cũng sẽ giành được công trạng.”

“Kết quả còn chưa rõ ràng mà.”

“Ôi trời, chẳng có gì quan trọng cả. Nếu bắt được tên tội phạm, đó là nhờ tài của họ; nếu hắn trốn thoát, thì đó là bất chấp nỗ lực của họ. Dù thế nào tôi cũng thắng, còn anh thì thua. Họ cứ việc hành động đi, đằng nào cũng sẽ có người tung hô. ‘Thằng ngốc nào cũng tìm được thằng ngốc hơn để sùng bái.'”

“Cái quái gì đây?” Tôi thốt lên, bởi ngay lúc ấy, hành lang và cầu thang vang lên tiếng bước chân lộp cộp của đám đông, cùng với những lời cằn nhằn không giấu giếm của bà chủ nhà chúng tôi.

“Đó là đội thám tử phố Baker,” người bạn tôi nghiêm nghị thông báo; ngay khi lời nói vừa dứt, sáu cậu bé đường phố nhếch nhác và lem luốc nhất mà tôi từng thấy đã ùa vào căn phòng.

“Nghiêm!” Holmes quát bằng giọng lạnh như băng, lập tức sáu đứa trẻ dừng phắt lại, xếp hàng ngay ngắn như những pho tượng nhỏ. “Từ nay chỉ Wiggins lên báo cáo, số còn lại đứng chờ ngoài đường. Wiggins, đã có manh mối gì chưa?”

“Dạ thưa ngài, chưa ạ,” một cậu bé đáp.

“Ta cũng không trông đợi các cậu tìm ra ngay lập tức. Cứ tiếp tục truy lùng cho đến khi có kết quả. Đây là tiền công của các cậu.” Ông ta đưa cho mỗi đứa một đồng shilling.

“Giờ thì đi đi, lần sau nhớ mang về tin tức khả quan hơn nhé.”

Anh ta phẩy tay, và lũ trẻ lục đục chạy xuống cầu thang như một bầy chuột nhắt, chỉ lát sau, chúng tôi đã nghe thấy tiếng chúng lao xao ngoài đường phố.

“Một thằng bé đường phố ấy làm việc còn hiệu quả hơn cả chục nhân viên cảnh sát,” Holmes nhận xét. “Chỉ cần thấy bóng dáng một người có vẻ quan trọng, người ta đã khép chặt miệng lại. Nhưng lũ trẻ này thì lang thang khắp nơi, tai chúng nghe được mọi thứ. Chúng sắc sảo như lưỡi dao, chỉ cần được tổ chức bài bản là đủ.”

“Anh đang sử dụng chúng cho vụ án ở Brixton phải không?” tôi hỏi.

“Đúng thế, có một chi tiết tôi cần kiểm chứng. Chỉ là vấn đề thời gian thôi. Kìa! Chúng ta sắp nhận được tin nóng hổi đây! Gregson đang bước xuống phố với vẻ mặt tươi như hoa. Tôi biết hắn đang tìm chúng ta. Đúng rồi, hắn dừng lại rồi. Chính hắn đó!”

Tiếng chuông cửa vang lên hối hả, và chỉ trong nháy mắt, viên thanh tra tóc vàng đã bật lên ba bậc thang một lúc rồi xộc thẳng vào phòng khách của chúng tôi.

“Bạn hiền ơi,” hắn reo lên, nắm chặt bàn tay lạnh nhạt của Holmes, “Hãy chúc mừng tôi đi! Tôi đã vỡ lẽ mọi chuyện rõ rành rành như ban ngày vậy.”

Tôi nhận thấy một chút bối rối thoáng hiện trên gương mặt vốn rất biểu cảm của người bạn mình.

“Ý anh muốn nói là các anh đã tìm ra manh mối rồi sao?” anh ấy hỏi.

“Manh mối ư? Thưa ngài, chúng tôi đã bắt được hung thủ rồi!”

“Tên hắn là gì?”

“Arthur Charpentier, thiếu úy Hải quân Hoàng gia,” Gregson trịnh trọng tuyên bố, vừa xoa hai bàn tay đầy đặn vừa ưỡn cái ngực ra đầy tự mãn.

Sherlock Holmes thở ra nhẹ nhõm, nụ cười thư thái nở trên môi.

“Mời anh ngồi xuống đây, và thử điếu xì gà này xem,” anh nói. “Chúng tôi rất nóng lòng muốn nghe anh kể lại quá trình điều tra. Anh có muốn dùng chút whisky pha loãng không?”

“Vậy thì tuyệt,” gã thám tử đáp. “Mấy ngày qua tôi đã dốc hết tâm sức vào vụ này, giờ chỉ thấy kiệt quệ. Không phải mệt mỏi thân xác đâu, ông hiểu chứ, mà là căng thẳng đầu óc. Ông Sherlock Holmes hẳn phải thông cảm, vì chúng ta đều là những kẻ sống bằng chất xám.”

“Anh nói quá lời rồi,” Holmes nghiêm giọng đáp. “Giờ hãy kể cho chúng tôi nghe anh đã đạt được thành quả đáng khen ngợi này bằng cách nào.”

Viên thanh tra nhẹ nhàng ngả lưng vào ghế bành, phì phèo điếu xì gà với vẻ khoan khoái. Bỗng nhiên, hắn đập mạnh vào đùi mình một cái bốp, gương mặt rạng rỡ vì thỏa mãn.

“Thật buồn cười lắm,” anh ta thốt lên, “cái tên Lestrade ngốc nghếch ấy, kẻ luôn tự phụ mình thông minh, lại đang lạc lối hoàn toàn. Hắn cứ mải mê truy tìm thư ký Stangerson, trong khi gã chẳng dính dáng gì đến vụ án này hơn một đứa bé còn trong bụng mẹ. Tôi cá là giờ hắn đã bắt được gã rồi đấy.”

Ý nghĩ ấy khiến Gregson thích thú đến mức anh ta bật cười thành tiếng, gần như nghẹn ngào.

“Vậy anh đã phát hiện ra manh mối bằng cách nào?”

“À, tôi sẽ kể hết cho anh nghe. Dĩ nhiên, Bác sĩ Watson, chuyện này chỉ giữa chúng ta thôi. Trở ngại đầu tiên chúng tôi gặp phải là phải truy ra xuất xứ của gã người Mỹ đó. Nhiều người sẽ chờ đợi cho đến khi quảng cáo của họ được trả lời, hoặc chờ ai đó tự nguyện cung cấp tin tức. Nhưng Tobias Gregson không làm việc kiểu đó. Anh còn nhớ chiếc mũ nằm cạnh xác chết chứ?”

“Phải,” Holmes nói; “của hiệu John Underwood & Sons, số 129, đường Camberwell.”

Gregson trông hơi thất vọng.

“Tôi không ngờ anh lại chú ý đến chi tiết ấy,” anh ta nói. “Anh đã đến đó chưa?”

“Chưa.”

“Ha!” Gregson thốt lên với vẻ nhẹ nhõm; “anh không bao giờ nên bỏ qua bất cứ manh mối nào, dù nó có vẻ tầm thường đến đâu.”

“Đối với một trí tuệ lớn, không có gì là tầm thường,” Holmes nhận xét một cách đầy triết lý.

“À, tôi đã tới hiệu Underwood, hỏi ông ta xem có bán một chiếc mũ cỡ đó và đúng kiểu dáng như mô tả không. Ông ta tra sổ sách thì tìm ra ngay. Hóa ra ông ta đã gửi chiếc mũ đó cho ông Drebber, đang ở tại Nhà trọ Charpentier, đường Torquay Terrace. Thế là tôi nắm được địa chỉ của hắn.”

“Thông minh – cực kỳ thông minh!” Sherlock Holmes lẩm bẩm.

“Rồi tôi tìm đến nhà bà Charpentier,” viên thám tử tiếp tục câu chuyện. “Bà ấy hiện ra trước mắt tôi với khuôn mặt xanh xao, đầy vẻ đau khổ. Cô con gái cũng có mặt trong phòng – một thiếu nữ vô cùng xinh đẹp; đôi mắt cô đỏ lựng, môi run run khi tôi bắt đầu cuộc trò chuyện. Những chi tiết ấy không thể lọt qua sự quan sát của tôi. Ngay lập tức, tôi cảm nhận có gì đó bất ổn. Ông hiểu cái cảm giác ấy chứ, thưa Sherlock Holmes, khi ta chạm phải đầu mối quan trọng – một luồng rùng mình chạy dọc sống lưng. ‘Bà đã nghe tin về cái chết bí ẩn của người thuê trọ cũ, ông Enoch J. Drebber từ Cleveland chưa?’ tôi hỏi thẳng.”

Người mẹ gật đầu. Dường như bà không thể thốt nên lời. Cô con gái bật khóc nức nở. Tôi càng thêm tin chắc rằng họ biết điều gì đó về vụ việc này.

“‘Ông Drebber rời nhà bà lúc mấy giờ?’ – tôi hỏi.”

“‘Tám giờ’ – bà đáp, cố nuốt nghẹn để kìm nén sự xúc động. ‘Thư ký của ông, ngài Stangerson, bảo rằng có hai chuyến tàu – chuyến chín giờ mười lăm và chuyến mười một giờ. Ông ấy định đón chuyến sớm.'”

“‘Và đó là lần cuối bà nhìn thấy ông ta?'”

Một sự thay đổi ghê gớm hiện lên gương mặt người đàn bà khi tôi đặt câu hỏi ấy. Da mặt bà bỗng tái nhợt. Phải mất mấy giây bà mới cất lời đáp ‘Vâng’ – và khi tiếng nói phát ra, nó nghe khàn đặc, gượng gạo đến lạ thường.

Một khoảng lặng ngắn trôi qua, rồi cô gái cất tiếng bằng giọng điềm tĩnh, rành mạch:

“Mẹ ơi, giấu giếm chẳng ích gì đâu,” cô nói. “Mẹ hãy thành thật với vị khách này đi. Chúng ta đã gặp lại ông Drebber mà.”

“Chúa cứu rỗi con!” Bà Charpentier thốt lên, hai tay giơ cao rồi ngã vật ra ghế. “Con vừa giết chết anh trai mình đấy!”

“Arthur cũng muốn chúng ta nói sự thật hơn,” cô gái đáp lại một cách kiên quyết.

“Bà nên kể hết cho tôi nghe ngay bây giờ,” tôi nói. “Nói nửa chừng còn tệ hơn im lặng. Vả lại, bà không biết chúng tôi đã nắm được bao nhiêu thông tin về vụ này đâu.”

“‘Tùy con đấy, Alice!'” người mẹ thốt lên; rồi quay sang tôi nói tiếp, “‘Thưa ngài, tôi sẽ kể hết cho ngài nghe. Xin đừng nghĩ rằng tôi bối rối vì con trai mình là do tôi nghi nó dính líu đến vụ việc kinh khủng này. Nó hoàn toàn trong sạch. Chỉ có điều tôi sợ rằng trong mắt ngài và mọi người, nó có thể bị nghi ngờ. Nhưng điều ấy tuyệt đối không thể xảy ra. Bản tính cao quý, nghề nghiệp và xuất thân của nó đều không cho phép chuyện đó có cơ hội xảy ra.'”

“‘Tốt nhất là bà cứ thành thực kể hết mọi chuyện,’ tôi đáp. ‘Xin bà hãy tin, nếu con trai bà thực sự vô tội, sẽ chẳng có điều gì bất lợi xảy đến với nó cả.'”

“‘Alice, có lẽ con nên để mẹ và vị khách nói chuyện riêng,’ bà nói, và cô con gái rời khỏi phòng. ‘Thưa ngài,’ bà tiếp tục, giọng trầm xuống, ‘tôi chưa bao giờ định kể với ngài những chuyện này, nhưng vì đứa con gái ngây thơ của tôi đã lỡ lời, giờ tôi buộc phải nói ra. Một khi đã quyết tâm thổ lộ, tôi sẽ kể lại mọi chuyện một cách trung thực, không bỏ sót bất cứ chi tiết nào.'”

“‘Đó là quyết định sáng suốt của bà,’ tôi đáp.”

“‘Ông Drebber đã trọ tại nhà chúng tôi gần ba tuần. Ông ta cùng người thư ký Stangerson vừa du lịch ở châu Âu về. Tôi nhận thấy trên mỗi chiếc vali của họ đều dán nhãn “Copenhagen“, chứng tỏ đó là điểm dừng chân cuối cùng trong hành trình. Stangerson là người đàn ông trầm lặng, kín đáo, nhưng chủ nhân của hắn – tôi buộc lòng phải nói thẳng – lại hoàn toàn đối lập. Hắn sống bừa bãi và cư xử thô bạo. Ngay đêm đầu tiên đến đây, hắn đã uống rượu say mềm, và thực tế thì từ trưa trở đi, hắn hiếm khi nào tỉnh táo. Cách hắn đối xử với những cô hầu gái thật quá tự do, thậm chí trơ trẽn đến mức kinh tởm. Điều tồi tệ nhất là hắn nhanh chóng tỏ thái độ tương tự với con gái tôi, Alice, nhiều lần nói với con bé những lời lẽ mà may thay, sự ngây thơ của nó khiến nó không hiểu được ý nghĩa thực sự. Một lần, hắn còn ôm ghì lấy con bé và cố hôn nó – hành vi xấc xược đến mức chính người thư ký của hắn cũng phải lên tiếng trách móc sự vô liêm sỉ đó.'”

“Nhưng tại sao bà lại cam chịu tất cả những chuyện này?” tôi hỏi thẳng. “Tôi nghĩ bà hoàn toàn có quyền đuổi khách trọ bất cứ lúc nào mà.”

Bà Charpentier đỏ mặt vì câu hỏi quá đỗi trực diện của tôi. “Giá mà tôi đuổi cổ hắn ngay từ ngày đầu tiên!” bà thở dài. “Nhưng đồng tiền quả là cám dỗ khó cưỡng. Họ trả tới một bảng mỗi người mỗi ngày – tính ra mười bốn bảng mỗi tuần, mà giờ lại đang vào mùa ế khách. Tôi là đàn bà góa bụa, lại còn phải nuôi thằng con trai phục vụ trong Hải quân – nó ngốn của tôi biết bao nhiêu tiền. Lẽ nào lại nhẹ dạ từ bỏ món lợi ấy? Tôi cứ nghĩ mình đang chọn điều khôn ngoan nhất. Nhưng lần cuối cùng này thì thật quá sức chịu đựng, buộc lòng tôi phải yêu cầu hắn dọn đi ngay. Thế là hắn bỏ đi đó thôi.”

“‘Rồi sao nữa?’”

“‘Tôi thở phào nhẹ nhõm khi thấy hắn phóng xe đi. Con trai tôi đang nghỉ phép, nhưng tôi cố ý giấu chuyện này vì nó vốn nóng nảy lại hết mực yêu thương em gái. Khi cánh cửa đóng sập sau lưng họ, tựa hồ trái tim tôi vừa trút bỏ gánh nặng ngàn cân. Nhưng than ôi, chưa đầy tiếng đồng hồ sau, chuông cửa lại réo vang, và tôi biết ngay Drebber đã quay về. Hắn bước vào trong tình trạng kích động dữ dội, hơi thở nồng nặc mùi rượu. Hắn xông thẳng vào phòng khách – nơi tôi và con gái đang ngồi – lảm nhảm đủ thứ về chuyến tàu bị lỡ. Rồi đột ngột quay sang Alice, ngay trước mặt tôi, hắn thản nhiên ngỏ lời cầu hôn và rủ con bé bỏ trốn. ‘Em đã đến tuổi rồi,’ hắn nói như ra lệnh, ‘chẳng luật lệ nào cấm đoán được em đâu. Ta có cả núi tiền, tha hồ tiêu xài. Mặc kệ bà già này, đi với ta ngay đi. Đời em sẽ xa hoa như tiểu thư!’ Alice tội nghiệp co rúm người trong nỗi khiếp sợ, nhưng hắn đã túm chặt cổ tay con bé, lôi xềnh xệch về phía cửa. Tôi gào lên kinh hãi, và ngay lúc ấy, Arthur – con trai tôi – xuất hiện. Những gì xảy ra tiếp theo tôi chẳng dám nhìn. Chỉ nghe tiếng chửi rủa, tiếng vật lộn hỗn loạn. Khi dám ngẩng mặt lên, tôi thấy Arthur đứng chắn ngang cửa, tay cầm gậy, nở nụ cười lạnh lùng. ‘Con nghĩ cái thứ khốn nạn ấy sẽ chẳng dám quấy rầy nhà ta nữa đâu,’ nó nói. ‘Con sẽ đuổi theo xem hắn ta còn trò gì.’ Vừa nói, nó vừa đội vội chiếc mũ rồi biến mất vào màn đêm. Sáng hôm sau, tin Drebber chết thảm lan truyền khắp nơi.’”

Lời khai của bà Charpentier được thốt ra qua những hơi thở gấp gáp và những khoảng im lặng ngắt quãng. Đôi lúc, giọng bà trở nên khẽ đến mức tôi gần như không thể nghe rõ từng chữ. Dù vậy, tôi vẫn cẩn thận ghi chép lại mọi lời bà nói bằng tốc ký để đảm bảo không có bất kỳ sai sót nào.

“Thật là ly kỳ,” Sherlock Holmes nhận xét, vừa ngáp dài. “Rồi sau đó chuyện gì xảy ra?”

“Khi bà Charpentier dừng lại,” viên thanh tra tiếp tục câu chuyện, “tôi nhận ra toàn bộ vụ án xoay quanh một chi tiết then chốt. Tôi tập trung ánh mắt vào bà theo cách mà tôi thường thấy hiệu quả khi đối diện với phụ nữ, và hỏi bà con trai bà đã trở về nhà lúc mấy giờ.”

“‘Tôi không biết,’ bà đáp.”

“‘Không biết sao?'”

“‘Không, nó có chìa khóa riêng, tự mở cửa vào nhà.'”

“‘Sau khi bà đã lên giường ngủ ư?'”

“‘Đúng vậy.'”

“‘Bà đi ngủ lúc mấy giờ?'”

“‘Khoảng mười một giờ đêm.'”

“‘Thế nghĩa là thằng bé đã vắng mặt ít nhất hai tiếng đồng hồ?'”

“‘Phải.'”

“‘Có khi lên tới bốn năm tiếng cũng nên?'”

“‘Đúng thế.'”

“‘Trong khoảng thời gian ấy, nó đã làm gì?'”

“‘Tôi không biết,’ bà lắp bắp, môi tái mét.”

“Chẳng còn nghi ngờ gì nữa. Tôi lập tức tới nhà Thiếu úy Charpentier, dẫn theo hai cảnh sát và bắt giữ hắn. Khi tôi đặt tay lên vai hắn, ra lệnh cho hắn đi theo chúng tôi trong im lặng, hắn đã trả lời một cách trơ tráo: ‘Tôi đoán các người bắt tôi vì cái chết của thằng khốn Drebber phải không?’ Hắn nói thế. Trong khi chúng tôi chưa hề nhắc tới chuyện này, nên việc hắn tự động đề cập tới quả là điều cực kỳ đáng ngờ.”

“Rất đáng nghi ngờ,” Holmes nhận xét.

Viên thanh tra vẫn cầm trên tay cây gậy nặng nề mà bà mẹ đã miêu tả là vật bất ly thân của gã khi theo chân Drebber. Đó là một cây gậy bằng gỗ sồi cứng cáp, chắc chắn.

“Vậy giả thuyết của anh là gì?”

“À, theo tôi thì hắn đã bám theo Drebber suốt quãng đường tới Brixton Road. Khi đến nơi, giữa họ lại nổ ra một cuộc tranh cãi, trong cơn nóng giận, Drebber đã bị một đòn chí mạng từ cây gậy, có lẽ trúng vào vùng bụng, khiến nạn nhân tử vong ngay lập tức mà không để lại vết tích gì. Đêm hôm ấy trời mưa gió ẩm ướt nên chẳng có bóng người qua lại, thế là Charpentier đã lợi dụng cơ hội kéo xác chết vào căn nhà hoang. Còn chuyện cây nến, vết máu, dòng chữ trên tường cùng chiếc nhẫn – tất cả có lẽ chỉ là những màn kịch được dàn dựng công phu nhằm đánh lừa cảnh sát mà thôi.”

“Làm tốt lắm!” Holmes nói với giọng khích lệ. “Thật sự, Gregson, anh đang có tiến bộ đáng kể đấy. Chúng tôi sẽ biến anh thành một nhân vật hữu dụng.”

“Tôi tự hào vì đã giải quyết vụ này khá gọn ghẽ,” viên thanh tra đáp lại đầy kiêu hãnh. “Chàng trai trẻ đã thú nhận tự nguyện, khai rằng sau khi theo dõi Drebber một lúc, hắn ta đã nhận ra anh và bắt xe ngựa để thoát khỏi sự bám đuôi. Trên đường về nhà, anh ta tình cờ gặp một người bạn thủy thủ cũ và cùng đi bộ một đoạn đường dài. Khi được hỏi về địa chỉ của người bạn này, anh ta không thể đưa ra câu trả lời thỏa đáng. Tôi thấy mọi chi tiết trong vụ án đều khớp nhau một cách hoàn hảo. Điều khiến tôi thấy buồn cười là nghĩ đến Lestrade, kẻ đã đi hoàn toàn sai hướng. Tôi e rằng anh ta sẽ chẳng làm nên trò trống gì đâu. À, chà, nói ai người ấy đến – chính anh ta đây rồi!”

Quả thực đó là Lestrade, người đã lên cầu thang trong khi chúng tôi đang trò chuyện và giờ bước vào phòng. Nhưng cái vẻ tự tin cùng dáng điệu bảnh bao vốn có của anh ta đã tan biến đâu mất. Mặt mũi anh ta hiện rõ nét bối rối và âu lo, còn quần áo thì nhăn nhúm, thiếu gọn gàng. Rõ ràng anh ta tới đây để xin ý kiến Sherlock Holmes, bởi khi thấy người đồng nghiệp, anh ta tỏ ra lúng túng và khó chịu. Anh ta đứng giữa phòng, tay bứt rứt vê vê chiếc mũ, chẳng biết phải làm gì.

“Đây là một vụ án hết sức kỳ lạ,” cuối cùng anh ta thốt lên – “một chuyện khó hiểu đến không ngờ.”

“À, anh cũng nghĩ thế sao, ông Lestrade!” Gregson reo lên đầy vẻ đắc chí. “Tôi đã đoán là anh sẽ đi tới kết luận ấy. Thế anh đã tìm ra Thư ký, ông Joseph Stangerson chưa?”

“Thư ký, ông Joseph Stangerson,” Lestrade trả lời với giọng điệu trang nghiêm, “đã bị ám sát tại Khách sạn tư nhân Halliday vào khoảng sáu giờ sáng nay.”

*