[PREVIEW] QUYỂN 412: NĂM NGUYÊN HỰU THỨ 3 (MẬU THÌN, 1088)

Từ tháng 6 đến hết tháng 7 năm Nguyên Hựu thứ 3 đời Vua Triết Tông.

[1] Tháng 6, ngày Bính Tý (mùng 1), chiếu rằng: “Những người làm dịch vụ Nha tiền ở làng đã hết hạn mà chưa có người thay thế, theo phép tuyển mộ sẽ được cấp tiền công. Nếu tự nguyện nhận việc thì cho phép, đồng thời miễn dịch vụ thân phận cho hộ đó; nếu không muốn nhận việc thì phải nhanh chóng gọi người thay thế.”

[2] Lại bộ tâu: “Theo chiếu thời Hi Ninh, chức Tri châu, Thông phán ở vùng Xuyên, Quảng được định hạn 2 năm. Chiếu thời Nguyên Phong, vùng Xuyên, Quảng định hạn 30 tháng. Chiếu thời Nguyên Hựu, chức Tri châu, Thông phán đều định hạn 30 tháng, không phân biệt Xuyên, Quảng. Xin rằng chức Tri châu, Thông phán ở Xuyên, Quảng, trừ những trường hợp có luật riêng quy định hoặc được khen thưởng, thì bất kể đương nhiệm hay mới bổ nhiệm, đều định hạn 2 năm. Việc thay thế khi hết hạn khuyết vị, đều theo luật hiện hành.” Vua đồng ý.

[3] Ngày Đinh Sửu (mùng 2), Triều thỉnh đại phu, Thiên Chương các đãi chế, Tri Hàng Châu Dương Hội qua đời.

(Cựu lục chép: “Hội từng tiến cử thuộc lại Vương Vĩnh Niên, Ngự sử Thái Thừa Hi nói rằng ông ta âm mưu làm việc tư lợi, thông đồng hối lộ. Việc được giao xuống Hữu ty, Vĩnh Niên tự khai rằng Hội từng nhận ngọc trai, hứa tiến cử làm Các môn kỳ hậu. Khi vụ án kết thúc thì Vĩnh Niên đã chết trước, Hội bị giáng làm Kinh Nam tiết độ phó sứ.” Tân lục biện rằng: “Vụ án Vĩnh Niên chưa kết thúc mà ông ta đã chết, việc khó xác minh, nên lược bớt lời, chuyển vào phần ghi chép khi Dương Hội qua đời.”)

[4] Ngày Kỷ Mão (mùng 4), chiếu cho Vương Trung Chính, Tống Dụng Thần đều được gia hạn thêm một kỳ xét duyệt.

(Chính mục ngày mùng 4 chép: Tống Dụng Thần giám sát việc rượu ở Trừ^[1], Thực lục không ghi chép. Có thể tra cứu thêm vào ngày 14 tháng giêng năm Nguyên Hựu thứ nhất, ngày 18 tháng tư, ngày mùng 4 tháng 8 năm thứ 4, và ngày 24 tháng 8 nhuận năm thứ 6.)

[5] Chiếu rằng: Các quan chức từ chức đãi chế trở lên, khi hết hạn bãi chức mà được xét cử, từ nay về sau đều căn cứ vào mức độ phạm tội trước đó để xin chỉ dụ.

(Cựu lục chép: “Theo chế độ cũ, các quan thị tòng bị bãi chức, khi hết hạn được xét cử thì thường được phục chức. Đến lúc này, Hàn Xuyên làm Tả ty gián, vì các quan bị giáng chức trước đó theo pháp luật sẽ được khôi phục, sợ rằng họ sẽ được dùng lại, nên đã đề xuất trước và có chiếu này.” Tân lục biện rằng: “Theo chế độ cũ, các quan thị tòng phạm tội, theo pháp luật phải xét cử, chỉ là khôi phục chức vụ mà thôi. Việc dùng hay không dùng, tự triều đình quyết định, Hàn Xuyên sao có thể biết trước họ sẽ được dùng lại mà đề xuất trước? Từ ‘Cựu chế’ trở xuống 44 chữ nên xóa bỏ.”)

[6] Chiếu rằng: “Các chức giáo thụ ở các cung học bị khuyết, chọn những người được cử làm học quan và những người có thể làm gương, có thể đảm nhiệm việc giảng dạy để bổ sung. Nếu không đủ thì ba tỉnh tuyển chọn, nhưng phải chọn những người đã lên chức triều quan trở lên, có học vị, tuổi từ 40 trở lên.”

[7] Trung tán đại phu, Hồng lư thiếu khanh Bàng Nguyên Anh nhậm chức Tri châu Tấn.

[8] Ngày Canh Thìn, ban chiếu rằng: “Khoa trường sắp tới, nếu có cử nhân chưa học thi phú, cho phép theo phép cũ mà lấy. Người đỗ đạt hợp cách, không được vượt quá một phần ba số người được giải. Nếu giải hai người, thì đều lấy. Nếu có phần lẻ hoặc giải một người, thì đều lấy người văn lý ưu tú.”

(Theo sách biên lục điều quán của các châu, ngày 5 tháng 6 năm Nguyên Hựu thứ 3 có thánh chỉ, nay chép phụ vào ngày tháng năm này. Sách cũ chép nhập vào ngày 12 tháng 11 năm thứ 2, sách mới theo đó, và nói: “Lệnh Lễ bộ lập thể thức thi phú để tâu lên.” Xét: Văn tự ban hành lúc đó không phải là lập thể thức thi phú, mà là lệnh Lễ bộ bàn việc sai quan, bộ này cho rằng không cần lập riêng, chỉ lập phép này, phụng thánh chỉ theo lời tâu. Không rõ sách cũ vì sao lại nói lệnh Lễ bộ lập thể thức thi phú. Xét: Ngày 11 tháng 11 năm thứ 3, Bành Nhữ Lệ tâu: “Lễ bộ điệp, phụng thánh chỉ lệnh hai chế, hai tỉnh cùng xem xét, tu lập đến khảo hiệu thi phú và thể thức để tâu lên.” Lại không rõ thánh chỉ này ban vào ngày tháng nào^[2], hoặc là sách cũ nói, tự có ngày tháng riêng, mà sách cũ chép nhập vào ngày 12 tháng 11 năm thứ 2 chăng? Xét thời gian, lệnh hai tỉnh, hai chế xem xét thể thức, ắt phải sau ngày 5 tháng 6 này. Ngày 24 tháng 12 năm thứ 4, thực lục chép Lễ bộ thân minh điều này, cũng không có lệnh Lễ bộ lập thể thức thi phú. Tháng 12 năm thứ 2 đã lập phép bốn trường.)

[9] Ngày Tân Tỵ, ban chiếu không thu văn tự xin giải chức cơ vụ của Tri Xu mật viện sự An Đào.

[10] Ngày Quý Mùi, ban chiếu: “Các chức Tả hữu ty gián, chánh ngôn, điện trung thị ngự sử, giám sát ngự sử, lấy những người có chức vụ thăng triều quan thông phán, đã thực lịch một năm trở lên để bổ nhiệm.” Ban đầu, Thái hoàng thái hậu tuyên dụ rằng: “Gần đây các quan đài gián phần nhiều là người mới tiến cử, chưa từng trải nhiều việc, những điều họ bàn luận không hiểu rõ đại thể triều đình, gần như chỉ cầu danh. Có thể theo lệ cũ của tổ tông, chọn dùng những người đã trải qua hai nhiệm kỳ thông phán để bổ nhiệm.” Tư không Lữ Công Trước tâu rằng, chế độ gần đây cử quan không căn cứ vào thứ tự. Nhân đó kiểm tra lại chế độ cũ, nên có chiếu này.

(Vương Nham Tẩu có chương tấu bàn về việc pháp cử quá nghiêm, xin bỏ điều khoản thực lịch một năm, việc theo hay không cần xem xét. Chương của Nham Tẩu đính kèm vào ngày mồng 8 tháng 4 năm thứ 5.)

[11] Chiếu: “Những việc mà Tam tỉnh cùng nhận chỉ, thì tại các phòng của Trung thư chọn sai lại viên của bản phòng Tam tỉnh kiêm nhiệm cùng hành khiển, theo điều lệ do các cấp, xá tiến trình; những việc đã nhận chỉ, đều theo chỉ đã được phê duyệt, không cần tấu lại, trực tiếp gửi đến các Tào, Bộ để thi hành, đồng thời tấu trình để biết, Tam tỉnh mỗi nơi sao lục lưu làm bản lưu. Những việc khác vẫn theo lệ cũ.”

(Chính mục chép: “Những việc Tam tỉnh cùng nhận chỉ, thì tại phòng Trung thư, Tam tỉnh cùng hành khiển, trực tiếp gửi đến các Tào, Bộ.”)

[12] Triều phụng lang, Tri Tương châu Hình Thứ được bổ nhiệm làm Trực long đồ các, sai khiển như cũ. Ban đầu, Thứ từ chức Khởi cư xá nhân ra làm Tri Tùy châu, rồi đổi làm Tri Nhữ châu, lại đổi làm chức hiện nay, do kỳ kiểm xét.

(Từ Tùy châu đổi làm Nhữ châu, Chính mục chép vào ngày 24 tháng 11 năm thứ nhất; bổ nhiệm Trực long đồ các, vào ngày mồng 4.)

[13] Chiếu: “Những người được bổ nhiệm làm Bảo giáp bổ tá sai trở lên, lần đầu tiên được xét duyệt, nếu có hai viên quan bản hạt cùng tâu cử thăng chức, thì được xét duyệt theo pháp thường. Nếu không có người cử, hoặc không đủ, hoặc phạm tội tham nhũng hoặc tội tư hình, thì kéo dài thêm hai năm. Những trường hợp khác theo quy định phải kéo dài, thì đều tính gộp. Những người được bổ nhiệm từ năm Nguyên Phong thứ nhất trở về sau, dù đã qua xét duyệt cải chuyển, nhưng trong một nhiệm kỳ trước không có người cử hoặc không đủ, thì khi xét duyệt sau này cũng như vậy.”

[14] Ngày Giáp Thân, bãi bỏ chợ bán buôn ở huyện An Hóa, châu Đàm, những hộ dân còn nợ lãi đều được miễn trừ, chỉ thu lại vốn gốc. Việc này theo đề nghị của Ty Chuyển vận lộ Kinh Hồ Nam.

[15] Chiếu rằng: Hình bộ phải xử lý các án tử hình từ các nơi tâu lên, trừ những trường hợp còn nghi ngờ, đáng thương hoặc phải tâu xin xét xử theo luật, thì vẫn giữ nguyên lệ cũ là xin chỉ dụ; còn những trường hợp tình tiết có chỗ đáng bàn, cũng phải trình bày rõ nguyên do để xin chỉ dụ.

[16] Ngày Đinh Hợi, chiếu ban tiền mua thuốc hạ cho binh lính tham gia sửa đê ở khu vực biên giới các châu Bắc Kinh, Ân, Ký.

[17] Chiếu ban chức Trợ giáo phủ Ứng Thiên cho Hoàng Cảo Khanh và Hoàng Dĩnh, cả hai đều là người kinh minh hành tu. Vì họ được tiến cử nhưng không đến nhận chức, Ngự sử trung thừa Tôn Giác xin mỗi người được bổ nhiệm một chức quan để dạy dỗ hậu tiến, nên có mệnh lệnh này.

[18] Chiếu rằng: “Từ nay, các nước phiên thuộc dâng cống phẩm, nếu giá trị ước tính gần với lệ cũ thì vẫn theo lệ cũ; nếu giá trị ước tính có sự chênh lệch tăng giảm^[3], phải tâu lên Thượng thư tỉnh.”

[19] Công bộ tâu: “Giám Phong Viễn ở châu Gia mỗi năm đúc hơn tám vạn quan tiền, chỉ do quan chức kiêm nhiệm, xin theo lệ cũ đặt một viên Giám quan, chọn người trong lộ, ghi rõ họ tên tâu lên Lại bộ^[4].” Được chấp thuận.

[20] Ngày Mậu Tý, chiếu rằng: “Từ nay, các khách buôn phiên thuộc ở vùng biên giới các châu Hà, Dân, Lan khi vào đất Hán buôn bán, lúc trở về, cho phép các thành trại khám xét, không được mang tiền vào đất phiên. Nếu ở trong đất Hán, thì tùy ý.”

[21] Ngày Canh Dần, có nguyệt thực.

[22] Ngày Tân Mão, Tứ phương quán sứ, Gia châu Đoàn luyện sứ Địch Tư được phục chức Dẫn tiến sứ.

[23] Ngày Nhâm Thìn, chiếu rằng: “Quan chức phạm tội làm tổn hại danh giáo, dù không có chỉ dụ đặc biệt, cũng phải tâu lên Thượng thư tỉnh xin xét xử.”

[24] Ngày Quý Tỵ, Long đồ các đãi chế, Tri châu Việt là Hùng Bản được bổ nhiệm làm Tri châu Hàng. Sau đó bị bãi chức.

(Việc bãi chức, theo 《Chính mục》, cần xem xét thêm.)

[25] Thượng phê: “Nghe nói hiện nay binh lính phục dịch sửa chữa sông Hoàng Hà chết và bỏ trốn không ít, rõ ràng là do nơi đây việc ăn uống, quần áo, thuốc men không được cung cấp đầy đủ, quan lại tại chức không chú tâm quản lý. Lại nghe nói binh lính phục dịch bị bệnh nặng, phần nhiều đều lấy cớ cho về quê để tránh tổn thất. Trong tiết trời nóng nực này, việc vận chuyển trên đường xa càng gây thêm tổn thất. Hãy nhanh chóng ban chỉ dụ, nghiêm khắc răn đe và thi hành, đồng thời khảo sát xem số lượng binh lính phục dịch ban đầu là bao nhiêu, từ khi bắt đầu công việc đến nay tổn thất bao nhiêu, rồi tâu lên thực tình.”

(Ngự tập, ngày 17 tháng 6, thủ trát.)

[26] Ngày Đinh Dậu, Long Đồ các trực học sĩ, Bí thư giám Lữ Công Nhụ được bổ nhiệm làm Hình bộ Thị lang, Hình bộ Thị lang Khổng Tông Hàn được bổ nhiệm làm Bảo Văn các Đãi chế, Tri Từ châu. Tông Hàn vì bệnh xin được bổ nhiệm ra ngoài. Ngày hôm sau, Tông Hàn mất.

(Cựu lục chép truyện Tông Hàn: “Thượng lên ngôi, Tông Hàn được bổ nhiệm làm Tri Duyện châu, trên đường được thăng làm Tư nông Thiếu khanh, chưa nhận chức thì được thăng làm Hồng lô Thiếu khanh. Tư Mã Quang đang hăng hái thay đổi pháp độ, Tông Hàn nói: ‘Những gì trong tân pháp có lợi cho dân, xin ngài đừng vội thay đổi.’ Quang im lặng.” Tân lục bàn rằng: “Tông Hàn chỉ nói lời này, không có ích gì cho việc lợi hại, nay xóa bỏ.”)

[27] Triều thỉnh lang Lâm Đán được bổ nhiệm làm Hữu ty Lang trung.

[28] Chiếu rằng: “Ngày Khôn Thành tiết, các quan văn từ Đãi chế trở lên, quan võ từ Quan sát sứ trở lên, hoàng thân từ Đoàn luyện sứ trở lên đều phải đến chúc thọ tại Sùng Chính điện, trăm quan dâng biểu chúc mừng tại Nội đông môn.”

[29] Chiếu rằng: Tri châu các châu Hình, Triệu từ nay về sau sẽ luân phiên bổ nhiệm quan võ, theo lời thỉnh cầu của An phủ sứ Đằng Nguyên Phát.

[30] Triều phụng lang, Tri Từ châu Đỗ Thuần được bổ nhiệm làm Hoài Nam lộ Chuyển vận sứ. Sau đó lại có chiếu cho Thuần vẫn giữ chức Tri Từ châu.

(Thuần hẳn có lý do, cần khảo cứu. Ngày 18 tháng 10, đổi làm Thiểm Tây vận sứ. Án: Việc Đỗ Thuần được điều đến Hoài Nam, có lẽ là do Khổng Tông Hàn được bổ nhiệm ra ngoài, ngày hôm sau Tông Hàn mất, nên lại có chiếu cho Thuần giữ chức Tri Từ châu, chắc không có lý do gì khác.)

[31] Ngày Kỷ Hợi, Thị ngự sử Thịnh Đào tâu rằng, những quan bị giáng chức mà tình tiết nặng cần xem xét lại, xin tùy theo mức độ phạm tội mà xin chỉ dụ. Được chấp thuận.

[32] Chiếu rằng tại Thương thuế viện ở kinh đô, lấy mức thuế năm Thiên Thánh làm định mức. Đầu niên hiệu Nguyên Hựu, Hộ bộ dùng phương pháp tính gộp năm năm để lập mức thuế mới, nhưng thuế hàng năm không đạt, quan lại nhiều người bị trách phạt, có người dâng tấu bàn luận việc này, nên có chiếu chỉ này.

[33] Vì trời nóng, tạm ngừng các công việc xây dựng ở kinh đô trong ba ngày.

[34] Trung tán đại phu, Thiếu phủ thiếu giám Chung Ly Cảnh Bá được bổ làm Tri châu Thọ Châu.

(Xét 《Hà cừ chí》, chiếu chỉ về việc đắp đê ngăn sông liên quan đến Phạm Thuần Nhân và Vương Tồn đều ghi vào ngày Mậu Tuất và Canh Tý trong tháng này, khác với sách này.)

[35] Ngày Tân Sửu, người Hạ xâm phạm trại Tắc Môn. Chiếu rằng: “Các Kinh lược ty Thiểm Tây, Hà Đông phải nghiêm khắc răn dạy các quan chức trông coi thành trại tăng cường phòng thủ. Nếu giặc Hạ tấn công, trừ khi chúng áp sát dưới chân thành, quyết không được tùy tiện hành động, để tránh sai sót.”

(Người Hạ đã xâm phạm Tắc Môn vào ngày 24 tháng 4, không rõ đoạn này ghi vào ngày nào, e rằng không nên ghi là xâm phạm lần nữa, cần xem xét lại.)

[36] Triều tán lang, Lại bộ lang trung Bành Thứ Vân được bổ làm Chuyển vận sứ Hoài Nam.

(Ngày 4 tháng 5, được bổ làm Chuyển vận sứ Ích Châu, nhưng sau đó dừng lại.)

[37] Ngày Nhâm Dần, Long đồ các trực học sĩ, Quang lộc đại phu trí sĩ Hàn Chí qua đời.

[38] Ngày Quý Mão, chiếu rằng: “Từ nay về sau, khi bổ nhiệm các chức Lang trung Lục tào, phải chọn người có tư cách từng giữ chức Tri châu trở lên qua hai nhiệm kỳ, hoặc từng giữ chức Giám ty quan, Viên ngoại lang Lục tào, Hiệu lý, Đài gián quan, Khai Phong phủ Thôi quan đủ hai năm. Chức Thiếu giám, Viên ngoại lang, Phủ Thôi quan, phải chọn người có tư cách từng giữ chức Thông phán trở lên qua hai nhiệm kỳ, hoặc từng giữ chức Thông phán sơ nhiệm và có kinh nghiệm làm quan địa phương thân dân đủ hai năm. Chức Thừa các Tự, Giám, phải chọn người có tư cách từng giữ chức Tri huyện trở lên qua hai nhiệm kỳ.”

[39] Hữu chánh ngôn Lưu An Thế tâu: “Thần từ tháng tư trở lại đây, ba lần dâng tấu trình bày rằng Hồ Tông Dũ thao túng hành vi ô uế, hủy hoại liêm sỉ, tham lam được mất, bỏ công theo tư, thực sự không đủ tư cách phụ tá nhà Vua, tham gia bàn luận quốc sự, xin bệ hạ đặc biệt ra chỉ dụ, cách chức ông ta. Đến nay đã hai tháng, chưa nhận được chỉ dụ. Thần nghe đồn rằng khi Tông Dũ làm Ngự sử trung thừa, thuê nhà của họ Chu để ở, mỗi tháng trả 18 nghìn tiền thuê, từ ngày 21 tháng bảy năm ngoái đến cuối tháng hai năm nay, chỉ trả tiền thuê hai tháng. Chủ nhà là Chu Tri Triết, chức Tam ban phụng chức, nhiều lần sai người đến đòi tiền thuê còn thiếu, nhưng Tông Dũ thường mắng nhiếc, không chịu trả, đến ngày mùng 1 tháng hai phải kiện lên quan, xin sai người truy thu và đuổi đi. Quan lại Khai Phong sợ uy quyền, không dám xử lý công bằng, bỏ qua việc này, trong ngoài đều biết, thực sự kinh ngạc. Thần nghe rằng chức Trung thừa là nơi nắm giữ kỷ cương, kiểm tra vi phạm, sửa sai trăm quan, là chức quan cao quý nhất. Tông Dũ đứng đầu Hiến đài, không thể chính thân làm gương, lại ỷ quyền tham lợi, bất chấp đạo lý, thuê nhà không trả tiền, hành xử vô liêm sỉ, làm nhục quốc thể. Hơn nữa, Tông Dũ từng trải qua các chức vụ quan trọng, bổng lộc rất hậu, gần đây còn đi sứ Đại Liêu, nhận lễ vật của thân vương, thu nhập rất nhiều, lại có tiếng giàu có ở quê nhà, không phải thiếu tiền, mà dám lợi dụng uy quyền của Hiến đài, làm việc tham lam hèn hạ, ngang nhiên ở kinh đô, nếu tha thứ cho việc này, quốc pháp sẽ bị hủy hoại. Xin bệ hạ đặc biệt ra chỉ dụ, giao văn kiện của Chu Tri Triết cho cơ quan có thẩm quyền điều tra, xử lý theo pháp luật. Còn tội lỗi của quan lại Khai Phong phủ vì tình cảm mà vi phạm pháp luật, cũng xin đặc biệt ra chỉ dụ xử lý.”

[40] Triều phụng đại phu, quyền Khai Phong phủ suy quan Lâm Thiệu được bổ nhiệm làm Đề điểm Hà Bắc Tây lộ hình ngục. Triều phụng lang, Giang Nam Tây lộ chuyển vận phán quan Điền Tử Lượng được bổ nhiệm làm Khai Phong phủ suy quan.

[41] Tháng bảy, mùa thu.

[42] Ngày Bính Ngọ, Vệ úy thiếu khanh, Trực Long đồ các Văn Cập được làm Quang lộc thiếu khanh^[5]. (Xét Văn Cập tức là con của Ngạn Bác là Cập Phủ. 《Bảo Chân trai pháp thư tán》 chép về bức thư thịnh thử của Cập Phủ, ký tên chỉ xưng là Cập, để tránh tên húy của cha Tuyên Nhân thái hậu, nay vẫn giữ nguyên.) Hoàng thành sứ, Tri châu Bân Châu Trương Nhược Nột làm Khiêm hạt lộ Hoàn Khánh, Tri châu Hoàn Châu.

[43] Chiếu rằng: “Từ nay về sau, các quan Giám ty và người mang chức vụ nếu vì tội mà bị truy giáng quan tước, sai phái hoặc bãi chức, cùng những người bị đặc chỉ giáng chức, đều phải kiểm cử và tâu lên Đô tỉnh. Những người không thuộc diện phải xin chỉ, nếu cùng phạm tội giáng chức với người thuộc diện kiểm cử thì cũng theo như thế.”

[44] Điện tiền đô chỉ huy sứ, Tiết độ sứ Vũ Tín quân Yến Đạt mất.

(Cựu lục truyện Yến Đạt chép: “Năm Nguyên Phong thứ 8, bệnh của Thần Tông ngày càng nặng, khi mẹ của Thái Xác vào cung, Hoàng hậu sai người bảo Xác bên ngoài nhờ cậy quan chủ binh Yến Đạt cùng phụ lập Hoàng thái tử. Đến khi Thần Tông băng hà, Đạt đóng quân ở cửa Nội Đông. Các quan vào chầu sớm tối, từ điện Thùy Củng vào, còn hoàng tộc và thân vương thì từ cửa Nội Đông vào. Đạt nói với người khác rằng: ‘Thiên tử mới lên ngôi, ta đóng quân ở đây để phòng bất trắc, nếu có kẻ gian lẫn vào theo hoàng tộc mà vào, thì việc xảy ra không lường được, lại làm sao phân biệt được từng người?’ Định vào tâu lên, có người can rằng: ‘Việc hoàng tộc không phải là điều nên nói, nói ra e sẽ bị tội.’ Đạt nói: ‘Ta được Tiên đế đại ân, thường được đề bạt trước mọi người, nếu nói ra mà hợp lẽ, dẫu chết cũng không hối hận.’ Bèn tâu lên, Vua khen ngợi rất nhiều.” Tân lục biện rằng: “Việc Thái Xác vu báng, triều đình đã xử đúng tội. Việc nhờ Yến Đạt phụ lập Hoàng thái tử nên xóa đi, chuyển chú vào lúc lập Hoàng thái tử.”)

[45] Ngày Đinh Mùi, chiếu cho các quan hữu ty kiểm lại nghi thức ra vào của Hoàng thái phi đã định từ năm Nguyên Phong thứ 8 để dâng lên.

[46] Ngày Mậu Thân, hoàng thúc Kinh vương Quần mất, thọ 33 tuổi. Vua ngừng triều để tang, hai lần đến phủ đệ, ban tặng 300 vạn tiền, truy phong làm Thái sư, Thượng thư lệnh, Kinh Châu và Từ Châu mục, truy tặng tước Ngụy vương, thụy là Đoan Hiến.

Vương bỗng nhiên mắc bệnh, tả hữu không báo lên, Thái hoàng thái hậu không kịp hỏi thăm. Khi mất, miệng và mũi đều chảy máu, lại có người ngăn cản, nên cũng không kịp đến viếng. Điều này được ghi trong 《Cựu lục》, nhưng 《Tân lục》 đã bỏ đi. 《Cựu lục》 chép: “Khi đất nước lâm nguy, Quần một mình lo tính kế sách cho tông miếu xã tắc.” Lời này là bịa đặt, không nên giữ lại, nhưng việc Thái hoàng thái hậu không kịp hỏi thăm bệnh tình và đến viếng tang, sao có thể bỏ qua sự thật này? Cần tham khảo thêm để sửa lại. 《Cựu lục》 viết: “Khi Thần Tông bệnh, Từ vương Hạo có ý mưu đồ, mỗi lần hầu bệnh thường vén rèm đi thẳng vào, Quần nhiều lần kéo lại ngăn cản. Gặp Thái Xác, Quần nhiều lần thúc giục Xác rằng: ‘Diên An quận vương là Thái tử, không lập còn chờ gì nữa?’ Xác do dự chưa quyết, Quần nói^[6]: ‘Chậm thì người khác sẽ chiếm lấy.’ Khi Thần Tông bệnh nặng, Hạo muốn ở lại trong cung, Quần tâu xin không cho ở lại. Thái tử được lập, Quần có công lớn trong việc giúp đỡ. Đến đầu năm Nguyên Hựu, mới ban cho phủ đệ ở Hàm Nghi phường, gọi là Thân Hiền trạch, lại ban sách Quốc tử giám. Các con từ khi mặc áo dài trở lên, đi lại lễ phép rất cẩn thận, Vua đều cho thăng chức^[7]. Từ khi Thái hoàng thái hậu nhiếp chính, Quần không vào triều trừ những buổi đại triều hội. Thỉnh thoảng sai sứ đến triệu, Quần nói: ‘Chưa phục vị, không dám đi.’ Bỗng nhiên mắc bệnh, tả hữu không báo lên, Thái hoàng thái hậu không kịp hỏi thăm; đến khi mất, miệng và mũi đều chảy máu, lại có người ngăn cản, nên cũng không kịp đến viếng. Khi đất nước lâm nguy, hoàng tự chưa lập, Quần không phụ lòng Thần Tông, dám liều mình vì kế sách tông miếu xã tắc, dù là người xưa được khen là giữ được tiết tháo trước đại sự, cũng không thể hơn được.”

《Tân lục》 biện luận: “Đây chính là lời bịa đặt của Thái Xác và đồng bọn, vu khống đức hạnh của Tuyên Nhân. 《Thực lục》 năm Nguyên Phong thứ 8, tháng 3, khi Vua lên ngôi, đã biện luận rõ ràng, đoạn này nên bỏ đi.” 《Thái Đôn trực bút》 chép: “Tuyên Nhân bảo Phạm Thuần Nhân rằng: ‘Một con trai, một con gái chết, đều không được gặp.'” Việc này xảy ra năm Nguyên Phong thứ 8, có thể tham khảo. Ngày 6, Chu, Lương bị truất chức.)

[47] Kỷ Dậu, truy phong cho cố Đại Lý tự thừa Vương An Quốc làm Tuyên Đức lang, vẫn khôi phục chức Bí các hiệu lý.

[48] Định Châu quan sát sứ, được tặng Khai phủ nghi đồng tam tư, truy phong làm Doãn Quốc công, thụy là Cung Hiếu Khắc Nhu, qua đời.

[49] Canh Tuất, ban chiếu vì tang của Kinh vương, bãi bỏ yến tiệc lớn.

[50] Giáng chức Tước dịch phó sứ kiêm Hàn lâm y quan phó sứ Hùng Nhật Nghiêm cùng sáu người khác, vì chữa bệnh cho Kinh vương không hiệu quả. Nhập nội đông đầu cung phụng quan Chu Cấu và Lương Hòa đều bị truất hai chức, vì khi Kinh vương bệnh không kịp thời tâu lên, khiến Thái hoàng thái hậu không kịp đến thăm.

[51] Ngày đến giờ Dậu, sắc đỏ như lửa.

[52] Tân Hợi, ban chiếu cho A Lý Cốt rằng: “Xem xét việc ngươi sai người đến tiến cống và xin từ nay về sau vẫn theo lệ cũ sai Ban Sát lên kinh đô tiến cống, đã rõ. Tổ tiên ngươi từ xưa đến nay một lòng trung hiếu, vốn cùng giặc Hạ thường xuyên giao chiến, cũng nhờ vào ân điển lớn của triều đình ta, mới có thể bảo vệ con cháu và dân chúng của ngươi. Trẫm đã phong cho ngươi kế tục chức vị của tổ tiên, nhưng từ khi ngươi kế vị, các thủ lĩnh mạnh bên ngoài lộng hành, ngươi không thể ngăn cấm, để chúng tự tung tự tác, chiếm cứ thành Thao, xâm phạm cương thổ của triều đình, bí mật liên kết với giặc Hạ, hẹn ngày cướp phá biên giới. Trẫm thương xót dân Khương vô tội, xuất quân hỏi tội, bắt được kẻ cầm đầu, đám còn lại tan tác, vùng núi phía sau được bình định, vùng Hà Nam quy phục. Trẫm nghĩ rằng việc dẫn dắt các thủ lĩnh bảo vệ biên cương là công lao của tổ tiên ngươi; còn việc phản bội quân phụ để theo kẻ thù, há phải là bản ý của ngươi? Mong ngươi có thể sửa đổi lỗi lầm, Trẫm chưa nỡ dùng binh. Nay ngoài việc đã chiêu nạp, vẫn cho phép Ban Sát qua lại buôn bán và lên kinh đô tiến cống, ngươi nên kiềm chế bộ tộc, cùng bảo vệ biên cương, mong hưởng ân lộc đến cuối cùng, biết rằng đại ân khó được ban lần nữa, đừng để lời cầu hòa lại thành hư ngôn. Những châu báu, vàng sống, sừng tê mà khanh tiến cống, ngoài việc ban thưởng tiền bạc, lụa là, nay đặc biệt ban cho khanh áo đối, đai lưng, đồ bạc, quần áo, như trong biệt lục, hãy nhận lấy.”

[53] Quý Sửu, Liêu chủ sai sứ là Trường Ninh quân tiết độ sứ Tiêu Hiếu Cung, phó sứ là Trung đại phu, Thủ Thái thường thiếu khanh, sung Can Văn các đãi chế Lưu Khánh Tôn, đến chúc mừng lễ Khôn Thành tiết.

[54] Thái hoàng thái hậu ban chiếu: “Hoàng đế kế vị đến nay đã bốn năm, người Hoa và người Di đều quy phục, trời đất cùng ứng nghiệm. Hoàng thái phi với đức tính cung kiệm, ơn dưỡng dục, tuy đã được phụng hành theo điển lễ, nhưng tình nghĩa và văn tự e rằng chưa xứng đáng. Hoàng đế lấy lễ thờ tổ tiên, tôn kính không có ai trên, còn ta chỉ theo nghĩa Xuân Thu, mẹ được tôn quý nhờ con. Nay nên suy tôn sự phụng dưỡng trong thiên hạ để an ủi lòng con hiếu. Nên giao Lại bộ, Thái thường tự bàn luận, nếu trong điển cố còn có việc tôn vinh chưa đủ, thì trình bày cụ thể lên.”

[55] Ngày Bính Thìn, Tả Trung tán đại phu, Trực Bí các, Chư vương phủ Dực thiện Vương Phần được bổ làm Bí thư thiếu giám; Triều phụng lang, Tập hiền hiệu lý Đỗ Thường làm Tả ty lang trung; Quốc tử tư nghiệp Thịnh Kiều làm Dương vương phủ Thị giảng; Triều thỉnh đại phu, Trực Tập hiền viện, Chư vương phủ Thị giảng Trịnh Mục làm Dương vương phủ Dực thiện. Khảo công lang trung Chu Doãn làm Tri Tử châu.

[56] Hoàng thành sứ, Hán Châu thứ sử, Quảng Tây lộ Kiềm hạt Trương Chỉnh; Nội điện thừa chế, Cáp môn chi hậu, Tri Dung Châu Ôn Hạo, mỗi người bị giáng ba cấp. Trương Chỉnh được thêm chức Giám Giang Châu thuế^[8]; Ôn Hạo được sai làm Giám Hấp Châu trà diêm tửu thuế. Hữu thị cấm, Quyền Thiệu Châu Lâm Khẩu trại chủ Chung Trọng Nhân; Tả thị cấm, Quản câu Dung Châu Lâm Khê bảo sự kiêm Địa phận đồng Tuần kiểm Đỗ Chấn, mỗi người bị giáng hai cấp và cách chức, từ nay về sau không được bổ nhiệm làm quan ở Quảng Nam, Kinh Hồ lộ. Trương Chỉnh, Ôn Hạo phạm tội tự ý chém giết người Man là Dương Tiến Tân cùng 18 người khác; Chung Trọng Nhân, Đỗ Chấn phạm tội dụ dỗ Tiến Tân, nhưng vì biên sự chưa yên, nên đặc cách miễn truy cứu.

[57] Điện tiền đô ngu hầu, Hùng Châu đoàn luyện sứ, quyền phát khiển Kinh Nguyên lộ kinh lược an phủ ty công sự Lưu Xương Tộ làm Ký Châu quan sát sứ, Bộ quân phó đô chỉ huy sứ; Mã quân đô ngu hầu, Ninh Châu đoàn luyện sứ, quyền phát khiển Hi Hà Lan Hội lộ kinh lược an phủ ty công sự Lưu Thuấn Khanh làm Điện tiền đô ngu hầu, Trung Châu phòng ngự sứ; Thái Nguyên phủ lộ phó đô tổng quản Lý Hạo làm Mã quân đô ngu hầu, đều giữ nguyên chức vụ cũ. Phụng Nhật Thiên Vũ tứ sương đô chỉ huy sứ, Uy Châu đoàn luyện sứ kiêm quyền Mã Bộ quân ty Diêu Lân làm Thị vệ thân quân Bộ quân đô ngu hầu; Đông thượng các môn sứ, Vinh Châu đoàn luyện sứ, Vĩnh Hưng quân lộ Mã Bộ quân phó tổng quản Hòa Bân làm Khang Châu đoàn luyện sứ, Long Thần Vệ tứ sương đô chỉ huy sứ^[9].

[58] Ngày Đinh Tỵ, Bộ quân phó đô chỉ huy sứ, Uy Vũ quân lưu hậu Miêu Thụ làm Điện tiền phó đô chỉ huy sứ, Vũ Thái quân tiết độ sứ.

(Ngày 26 tháng 6 năm thứ 6 nạp tiết.)

[59] Ngày Mậu Ngọ, Thừa nghị lang, Đô quan lang trung Thiệu (Dược Ti) làm Giá bộ lang trung.

(Lưu An Thế nói… hoặc bỏ đi.)

[60] Ngày Canh Thân, lễ Khôn Thành tiết, chiếu bãi lễ thượng thọ, quần thần và sứ Liêu dâng biểu chúc mừng ở cửa Nội Đông, vì Ngụy vương Quần đang để tang.

[61] Kinh lược sứ Hoàn Khánh lộ Phạm Thuần Túy tâu: “Xét theo tờ trát của Xu mật viện ngày 25 tháng 11 năm Nguyên Hựu thứ 2, trong đó có đoạn: ‘Theo quy định thưởng công, nếu không phải là tướng lĩnh bộ đội mà tự mình bắt được đầu giặc, thì các sứ thần người Hán và người Phiên đều áp dụng theo quy định dành cho binh sĩ, mỗi lần bắt được một đầu giặc sẽ được thăng một bậc. Xét thấy các sứ thần người Hán và người Phiên từ trước đến nay phần lớn không muốn dẫn theo binh sĩ, vì nếu tự mình bắt được đầu giặc, theo lệ sẽ được thăng bậc. Vì vốn không phải là người có trách nhiệm chiến đấu, lại tự do hành động, dễ dàng mua chuộc đầu giặc, thậm chí có người từ chức Tá chức, Phụng chức chỉ trong ba đến năm năm đã được thăng lên đến chức Dao quận và Hoành hành, sự may mắn không gì bằng. Cần phải lập pháp để sửa đổi tệ nạn lâu nay.

Theo quy định dưới đây, nếu không phải là tướng lĩnh bộ đội, các sứ thần người Hán và người Phiên mỗi lần bắt được một đầu giặc, từ chức Tá sai trở xuống sẽ được thăng một bậc, từ chức Sai sứ trở lên đối với quan chức người Hán sẽ được giảm hai năm rưỡi thời gian khảo hạch (người Hiệu dụng áp dụng theo điều khoản riêng), quan chức người Phiên sẽ được cấp giấy chứng nhận, tích lũy hai đầu giặc sẽ được thăng một bậc, từ chức Điện trực trở lên sẽ được ban thưởng 20 tấm lụa. Nếu muốn nhận lụa hoặc được ban thêm, đều áp dụng theo quy định thưởng công dành cho người khác, việc bắt được tù binh khỏe mạnh cũng áp dụng tương tự.’

Thần xét thấy từ khi có việc biên giới ở các lộ, các sứ thần người Hán và người Phiên đã lợi dụng việc nộp đầu giặc để được thăng chức, tích lũy công trạng để được phong quan, sự may mắn đã đến mức cực điểm, cần phải chấn chỉnh, vì vậy triều đình đã ban hành quy định mới để trừng trị những kẻ gian trá cũ. Thần xét thấy quy định mới ban hành tuy đã tương đối chi tiết, nhưng vẫn còn một số điểm chưa hoàn thiện, cần phải bàn bạc thêm, xin trình bày cụ thể như sau:

Một, theo quy định trên, nếu không phải là tướng lĩnh bộ đội, các sứ thần người Phiên và người Hán mỗi lần bắt được một đầu giặc, từ chức Tá sai trở xuống sẽ được thăng một bậc, từ chức Sai sứ trở lên sẽ được giảm hai năm rưỡi thời gian khảo hạch. Thần xét thấy chức Tam ban Tá sai và Sai sứ có phẩm cấp không cách nhau nhiều, đều chưa thuộc danh mục sứ thần, công trạng như nhau nhưng phần thưởng khác nhau, không hợp lòng người. Xin đề nghị từ chức Tá chức trở lên sẽ được giảm hai năm rưỡi thời gian khảo hạch, từ chức Sai sứ trở lên sẽ được thăng bậc, như vậy phần thưởng sẽ công bằng hơn.

Hai, theo quy định trên, từ chức Điện trực trở lên sẽ được ban thưởng 20 tấm lụa. Thần xét thấy trong quân ngũ, các sứ thần người Hán và người Phiên có chức vụ từ Điện trực trở lên rất nhiều. Ngoài những người có binh sĩ dưới quyền, có thể tự mình chỉ huy chiến đấu, lập công tự thân, còn những người không có binh sĩ dưới quyền, nếu trong chiến đấu thực sự bắt được đầu giặc, thì lẽ nào lại không được coi là công trạng? Nhưng theo quy định trên, chỉ được ban thưởng lụa, không có phần thưởng thăng chức.

Thần nghĩ rằng lý do người ta liều mình xông pha, không tiếc tính mạng, may mắn thoát khỏi lưỡi dao ngọn giáo, há chỉ vì 20 tấm lụa sao? Chính vì có tước vị và phần thưởng trước mắt, mới khiến họ quên cả cái chết. Nay không tính đến công trạng, đã cắt đứt hy vọng thăng tiến, thần e rằng từ nay về sau, những người có chức vụ từ Điện trực trở lên sẽ không còn ai dám liều mình xông pha, vì triều đình diệt giặc nữa. Quá mức hay không đủ mức, đều không phải là ý của triều đình muốn khuyến khích công trạng. Nếu muốn nghiêm trị tệ nạn gian lận, chỉ cần nghiêm khắc hình phạt đối với tướng lĩnh trong việc bảo đảm minh bạch.

Nếu muốn triệt để sửa đổi tệ nạn tích lũy công trạng để thăng chức, chỉ cần quy định giới hạn, hai đầu giặc được thăng một chức, và chỉ thăng một chức, các đầu giặc còn lại chỉ được ban thưởng lụa. Như vậy, phần thưởng sẽ không bị lạm dụng, và lòng người sẽ được thỏa mãn. Những điều trình bày trên đây, vì mùa thu phòng thủ đã gần kề, ngày ngày phải chuẩn bị chiến đấu, cần phải sớm định ra quy định thưởng công, để mọi người đều biết, hy vọng sẽ có người hăng hái lập công.

Riêng đối với quan chức người Phiên, không giống như sứ thần người Hán, vì lộ này thiếu binh chính quy, chỉ dựa vào binh Phiên để sử dụng, từ khi triều đình thay đổi quy định thưởng công, các thủ lĩnh người Phiên có chức vụ từ Điện trực trở lên, phần lớn không có binh sĩ dưới quyền, biết rằng bắt được đầu giặc cũng không được thăng chức, đã mất hy vọng thăng tiến, lòng người bất mãn, e rằng khi có việc gấp, phần thưởng không đủ hấp dẫn, họ sẽ không chịu liều mình, và các binh sĩ Phiên khác cũng sẽ không chịu hy sinh. Việc này liên quan đến khuyến khích và ngăn chặn, không phải là nhỏ, mong triều đình xem xét kỹ, sửa đổi thêm, sớm ban hành chỉ thị.”

Thiếp hoàng: “Gần đây, quân giặc xâm phạm Phu Diên lộ, tướng quân Mễ Uân tử trận, nghe nói nguyên nhân là do lực lượng không đồng đều, dẫn đến bị vây hãm. Lời đồn đại nhiều, không thể không xem xét, xin triều đình điều tra thêm. Lại xét thấy mùa thu năm ngoái, giặc Hạ đại quân xâm lấn Kinh Nguyên, thần từng sai Khúc Trân chỉ huy quân đội để kiềm chế, trong đoàn sứ thần người Hán và người Phiên có nhiều người có chức vụ từ Điện trực trở lên, không có binh sĩ dưới quyền, đều từng bắt được đầu giặc, nhưng sau đó chỉ được ban thưởng lụa, khiến lòng người thất vọng. Nghe nói có người đã khóc, thần không dám giấu giếm, nên phải trình bày.”

(Thuần Túy tấu vào ngày 16 tháng 7 năm thứ 3, việc tuân theo hay không cần xem xét thêm. Việc Mễ Uân xảy ra vào ngày 24 tháng 4.)

[62] Ngày Nhâm Tuất, ban chiếu rằng: “Các đại thần tâu cử người vào chức quán, đều phải theo điều lệ triệu đến khảo thí rồi mới bổ nhiệm. Còn những người do triều đình đặc cách bổ nhiệm thì không áp dụng lệnh này.”

[63] Trước đó, Hữu chánh ngôn Lưu An Thế tâu rằng: “Kính xét thấy khi tổ tông mới định thiên hạ, trước hết mở Nho quán để nuôi dưỡng nhân tài. Các bậc thánh đời sau noi theo, càng thêm tôn sùng khen thưởng, đặt họ vào nơi anh tuấn để rèn luyện danh tiết, cho xem sách cổ kim để mở mang trí tuệ, cấp lương thực của Thái quan, không giao việc lại, nhờ đó mà thành tựu đức khí, tuyển chọn hào kiệt, các danh khanh hiền tướng phần nhiều xuất thân từ đường này, việc được người giỏi thịnh vượng, không thua kém thời xưa. Nhưng từ mấy năm gần đây, dần coi nhẹ việc tuyển chọn, hoặc do thế tập, hoặc do quân công, hoặc thưởng cho tài năng thu thuế, hoặc chiều theo lời tiến cử của quyền quý, chưa từng khảo thí, đã dán tên chức vụ, dần mở ra cửa may rủi, e rằng không phải ý của tổ tông. Kính mong bệ hạ ban chiếu rõ ràng cho chấp chính, đừng để bổ nhiệm dễ dãi, phải tìm người có văn học, đức hạnh nổi tiếng đương thời, xét kỹ tài năng thực sự có thể nuôi dưỡng lâu dài, sau đó nhất nhất theo điều lệ gần đây, triệu đến khảo thí rồi mới bổ nhiệm, để cho danh khí dần trở nên trọng yếu, không thể dễ dàng đạt được, từ đó dẫn đến hiền năng, để bổ sung cho việc quan.”

[64] Đến lúc này, An Thế lại tâu: “Gần đây thần từng tâu xin rằng từ nay về sau, các chức vụ trong quán đều xin được chiếu theo điều lệ đã định trước, triệu tập thi cử rồi mới bổ nhiệm, đã được phụng chỉ thi hành. Tuy nhiên, thần xem xét kỹ lệnh vừa ban xuống, thấy vẫn còn chỗ chưa thỏa đáng, nên xin được trình bày thêm, mong có chút bổ ích. Thần từng cho rằng từ thời tổ tông đến nay, những người mới vào quán hiếm có ai không qua thi cử mà được bổ nhiệm, chỉ có những bậc đại thần có uy tín lâu năm, chính sự nổi bật, hoặc nhiều lần giữ chức sứ tiết, hoặc điều động trấn giữ các phiên trọng yếu, muốn tỏ lòng ưu ái, mới cho kiêm nhiệm chức vụ. Nay Bệ hạ nghe lời thần, khôi phục lại chế độ cũ, tuy nói rằng các đại thần tiến cử người vào quán đều phải theo điều lệ triệu tập thi cử mới được bổ nhiệm, nhưng lại thêm rằng ‘những người do triều đình đặc cách bổ nhiệm không thuộc lệnh này’, tức là không cần xét đến tài năng thế nào, thâm niên sâu cạn, chỉ cần không phải do tiến cử, đều có thể trực tiếp bổ nhiệm. Danh nghĩa là đổi mới, nhưng tệ nạn vẫn còn. Thần ngu muội xin đặc biệt ban lệnh, noi theo cựu chế, ước chừng từ chức Chuyển vận sứ trở lên, những người được đặc cách bổ nhiệm không được áp dụng chế độ này, mong có thể ngăn chặn cửa may mắn, coi trọng việc tuyển chọn chức vụ trong quán.”

[65] Ngày Quý Hợi, Xu mật viện tâu: “Giặc Hạ hiện đang tập trung quân mã, tuy nói rằng muốn xâm phạm Kinh Nguyên, Hi Hà lộ, nhưng lo rằng chúng sẽ tập trung quân ở gần biên giới hai lộ, một khi di chuyển quân đánh cướp các thành trại Tần Phượng, hoặc nhân đó hành động bừa bãi, nhằm thâm nhập sâu. Vì Tần Phượng lâu nay không bị xâm phạm, các hộ khẩu trong thành trại gần đây hơi nhiều, nếu gặp tình huống khẩn cấp, quân giặc xâm phạm, cần phải nhờ quân lực các lộ lân cận ứng cứu, mới có thể bảo đảm an toàn. Nên xử lý trước, để đối phó với âm mưu của chúng.” Chiếu rằng: “Diệp Khang Trực hãy xem xét kỹ việc này, sắp xếp, lệnh cho các quan trại đặt quân do thám xa, dò xét rộng, phải nắm rõ động tĩnh của giặc, chuẩn bị trước, quyết bảo đảm an toàn tuyệt đối. Lại lệnh cho Lưu Xương Tộ, Lưu Thuấn Khanh ở các lộ chọn quân tướng, Kinh Nguyên lộ phải đủ một vạn người, đóng ở Đức Thuận quân; Hi Hà lộ đủ năm bảy nghìn người, đóng ở Thông Viễn quân. Đóng quân ở các trại thuận tiện gần biên giới Tần Phượng, tạo thế ỷ dốc.”

[66] Ngày Bính Dần, Thừa nghị lang, Từ bộ viên ngoại lang Trạch Tư được bổ nhiệm làm Điện trung thị ngự sử. Việc này theo đề cử của Hàn lâm học sĩ Tô Thức, Hứa Tướng, Cấp sự trung Cố Lâm, Triệu Quân Tích, Trung thư xá nhân Tằng Triệu, Lưu Ban, Bành Nhữ Lệ.

[67] Chức phương viên ngoại lang Hoàng Cảnh được bổ nhiệm làm Dương vương phủ thị giảng, Thịnh Kiều vẫn giữ chức Quốc tử tư nghiệp. Kiều từ chức Tư nghiệp được bổ nhiệm làm Dương vương phủ thị giảng, nhưng Quốc tử giám tâu xin giữ lại, theo yêu cầu của các thái học sinh.

[68] Chiếu thăng các nước thứ là Từ, Trấn, Ích, Đặng, Bân^[10]lên làm nước lớn, các nước nhỏ là Định, Tương, Doanh, Khánh, Mật lên làm nước thứ.

[69] Kinh lược ty Hi Hà Lan Hội lộ tâu rằng, giặc Hạ cướp phá trại Khang Cố, tại trại này và Đông Quan bảo, các quan tuần kiểm cùng binh sĩ tử trận và bị thương tổng cộng 195 người, nhưng không bị cướp mất người và gia súc. Chiếu cho Lưu Thuận Khanh xem xét kỹ lưỡng nguyên nhân bị lộ, thứ tự đánh nhau với giặc, và số lượng quân mã của giặc Hạ, rồi tâu lên.

[70] Ngày Đinh Mão, triều hiến tại cung Cảnh Linh.

(Ngày 11 tháng giêng, lại ngày 18 tháng tư, và ngày 5 tháng mười.)

[71] Ngày Mậu Thìn, chiếu rằng: “Do đê Lạc Khẩu và Kế Khẩu gặp nước dâng, Thủy giám cử quan đi lại kiểm tra. Từ nay về sau, mỗi khi đầu xuân, lệnh Công bộ xin chỉ, giao Lại bộ theo lệ cũ cử sứ thần, lấy biên bản chắc chắn, tâu lên Thượng thư tỉnh.”

(Bản mới không có.)

[72] Chiếu rằng: “Gặp thiên tai mà miễn thuế dưới 6 phần, thì các khoản nợ còn lại vẫn thu theo phần trăm miễn thuế^[11]; nếu miễn thuế trên 7 phần, thì đều tạm ngừng thu.”

[73] Ghi công con trai của Tam ban tá chức Triệu Tiến là Triệu Trung làm Tam ban tá chức, để khen ngợi việc chết vì việc nước.

[74] Ngày Canh Ngọ, ban chiếu rằng: “Các lộ đề điểm hình ngục ty đã xét lại các án tử hình, mỗi lộ chọn lấy hơn ba phần để xét lại, mỗi quý trình bày rõ tình tiết và hình phạt đã xét lại lên Thượng thư tỉnh. Những tội lưu đày và phối hợp chọn xét lại không kể số phần, nếu không đúng đều tâu lên xin xử đoán.”

[75] Ôn Châu đoàn luyện phó sứ Trầm Khởi mất.

(Thực lục tân, cựu truyện đều hợp lại biên soạn riêng.)

[76] Ngày Quý Dậu, ban chiếu vì Ngụy Vương băng, đình chỉ việc hôn giá của tông thất trong 100 ngày.